Biskup głową europejskiego państwa

Czy katolicki ksiądz może być politykiem? Nie. Chyba że...
Ojciec dyrektor Tadeusz Rydzyk nie może założyć partii i kandydować do Sejmu czy rady gminy (choć ma swoich świeckich przedstawicieli...). Ale są od tego wyjątki.
Nie licząc oczywistych - czyli samego Watykanu i parapaństwa Zakonu Maltańskiego - mamy w Europie jeszcze jeden taki kraj, gdzie nawet głową państwa jest ksiądz.

To Andora. Ten kraj o powierzchni 468 km² (mniej więcej jak Warszawa bez Ursynowa) tradycyjnie ma dwie głowy państwa, którzy są współksiążętami. Jednym z nich jest prezydent Francji (obecnie Emmanuel Macron) a drugim biskup diecezji Urgell (obecnie to Joan Enric Vives Sicília).

Ten układ bierze się z XIII-wiecznego traktatu. Andora stała się kością niezgody między francuskim hrabią a katalońskim biskupem, którzy oboje rościli sobie prawo do tych ziem. Dogadali się i ustanowili system współrządzenia. Prawa francuskiej strony przeszły w pewnym momencie na króla i dalej na prezydenta Francji. Stąd obecnie dziwna sytuacja - jedną z głów państwa wybierają Andorczykom obywatele innego.

Współksiążęta oprócz kilku prerogatyw nie mają jednak już realnej władzy w Andorze. Nie sprawują jej też osobiście, ale przez przedstawicieli.


Współksiążęta Andory – dwóch książąt będących kolegialną głową państwa w Księstwie Andory. Współksiążęta reprezentują księstwo na arenie międzynarodowej. Każdy ze współksiążąt jest reprezentowany w Andorze przez osobistego przedstawiciela.

Współksiążę episkopalny – jest nim biskup hiszpańskiego miasta Seo de Urgel. Jest powoływany i odwoływany przez papieża. Od 2003 jest nim abp Joan Enric Vives Sicília. Osobistym przedstawicielem biskupa w Andorze jest ks. Josep Maria Mauri.
Współksiążę francuski (świecki)– jest z urzędu prezydent Francji. Jego kadencja jest równa kadencji Prezydenta Francji, obecnie wynosi 5 lat. Od 2017 jest nim Emmanuel Macron.


Historia
Dwupodmiotowa głowa państwa została ustanowiona w 1278 roku na mocy Traktatu o Wspólnej Suwerenności, zawartego pomiędzy hiszpańskim biskupem Urgell i francuskim hrabią Foix. Prawa hrabiego Foix przeszły na królów Nawarry po śmierci Gastona IV w 1472 i przejęciu obydwu tronów przez jego wnuka Franciszka. Po tym jak król Nawarry Henryk III Burbon został w 1589 królem Francji Henrykiem IV, w 1607 wydał edykt, na mocy którego scedował swe prawa do współrządzenia Andorą na francuski tron. Sukcesorami monarchii francuskiej stali się później republikańscy przywódcy Francji. Prawa biskupa Urgell są nieprzerwanie przekazywane kolejnym osobom obejmującym tę diecezję.

Kompetencje
Obecnie, na mocy konstytucji z 1993 roku, obydwa podmioty na terytorium Andory reprezentują delegaci, pomimo tego, że zarówno Hiszpania, jak i Francja mają tam swoje ambasady. Prezydent Francji oraz biskup La Seu d'Urgell nie mają prawa weta wobec aktów prawnych uchwalanych przez władzę ustawodawczą, ale zatwierdzają np. umowy międzynarodowe zawierane z ich państwami dotyczącymi m.in. wewnętrznego bezpieczeństwa, obrony, terytorium, reprezentacji dyplomatycznej, sądowej i policyjnej współpracy.

📸 Fot.
• Współksiąże biskup Urgell, Joan Enric Vives Sicília, Conferencia Episcopal Española, CC BY-SA, Wikimedia




Źródła:
https://www.facebook.com/lekcjareligiipl/posts/3301936683159725?__tn__=-R
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wsp%C3%B3%C5%82ksi%C4%85%C5%BC%C4%99ta_Andory

Komentarze