Adopcja – stosowane w masonerii pojęcie określające akt przyjęcia opieki przez lożę nad synem wolnomularza, zapewniając środki na naukę, lub na masonem w wieku emerytalnym.
ADVL (Anno Lucis) – Anno della vera Luce, czyli Rok Prawdziwego Światła. Masońska rachuba czasu polegająca na dopisywaniu 4000 lat. Czyli 2014 rok będzie rokiem 6014 według masońskiego obrządku.
Afiliacja – wymiana członków lóż tego samego stopnia celem zacieśnienia więzów wzajemnej przyjaźni. Termin może się też odnosić do sprzężenia się dwóch lóż które jednak nie tracą swoich nazw. Może to dotyczyć także innych rytów pod warunkiem jednak wymiany poręczycieli przyjaźni.
Agapa – integralna część prac lożowych, wspólny posiłek wolnomularzy po zakończonych pracach w świątyni wolnomularskiej.
Akacja – symbol nieśmiertelności i dążenia ku światłu. Akację posadzono na grobie zabitego Hirama. Gałązka akacji wpięta w klapę garnituru najczęściej jednoznacznie określa osobę. Jej liście symbolizują wieczną pamięć. Jest symbolem mistrza loży masońskiej. Drzewo akacji jest wyjątkowo trwałe a liście zwijają się na noc. To jeden z najstarszych i wieloznacznych symboli, w wolnomularstwie również. Poczynając od egipskiego Horusa, przez króla Salomona, Arkę Przymierza, Mistrza Hirama do Białego Domku w warszawskich Łazienkach spotykamy gałązkę akacji. Symbolicznie obejmuje całe spektrum znaczeń od dawającej życie po znak żałoby.
Aklamacja – w masonerii nazwa specjalnych, aprobujących okrzyków, wykonywanych trzykrotnie, które towarzyszą oklaskom. W rycie szkockim jest to na przykład hurra!, a w rycie Misraim trzykrotne Alleluja!
Akolada – specyficzny sposób przywitania lub pozdrowienia wolnomularskiego, obejmującego wzajemne potrójne poklepanie po ramieniu w braterskim objęciu oraz pocałunek pokoju.
Alarm – gdy ktoś chce zostać przyjęty do loży.
Alchemia symboliczna – część rytuału „wolnomularskiej podróży” symbolizująca między innymi ascezę prowadzącą do masońskiej gnosis – wiedzy dla wtajemniczonych.
Alfabet wolnomularski – specjalny kryptograficzny alfabet masoński używany niegdyś do sporządzania tajnej korespondencji. Posiadał kilka stopni wtajemniczenia co różniło się zawiłością znaków.
Architekt – urzędnik loży wolnomularskiej czuwający nad jej mieniem. Do jego obowiązków należało także sporządzanie inwentarza.
Archtektura – myślowy dorobek loży, w sensie np. przygotowanych desek, czyli kawałków archtektury.
Areopag – warsztat Kawalerów Kadosz (30 stopień).
Arka Przymierza – Arkę Przymierza można znaleźć w Biblii jako bożą obietnicę daną Dawidowi. Masoni czerpią z niej znaczenie i symbolikę. Reprezentuje boże przebaczenie ich przewinień.
Bankiet – nazwa wspólnego posiłku wolnomularzy, spożywanego początkowo przy każdej okazji spotkania. Potem bankiety odbywały dwa razy do roku, w okresie przesilenia zimowego i wiosennego. Na te posiłki zapraszano również przyjaciół lub krewnych, jednak aby profani (światowi) nie rozpoznawali stopni wszyscy zakładali szarfy mistrzów.
Baranek – symbol czystości i niewinności. Masońskie fartuchy muszą być wykonane z owczej skóry.
Bawet – część stroju obrzędowego. Górna, trójkątna część fartuszka. Uczeń wolnomularski pracuje z podniesionym bawetem, czeladnik natomiast już z opuszczonym.
Biała Księga – w wolnomularstwie liberalnym zaczęto zastępować Biblię na ołtarzu księgą z pustymi kartkami, która symbolizuje nietykalną wolność sumienia. Niektóre obediencje nawet jeśli nie wprowadziły Białej Księgi do lóż, to zastąpiły Biblię konstytucją lub regulaminem swojej organizacji, na które inicjowany może składać przysięgę.
Błękitny Pantofel (masoński but) – dawno temu ludzie potwierdzali słowną umowę zdejmując buty i oddając je drugiej osobie. Masoński But symbolizuje fizyczne potwierdzenie czynu mówionego.
Boaz (Booz) – kolumna w światyni Salomona i w lożach wolnomularskich.
Bracia Trzech Punktów – określenie nadane wolnomularzom, odnosi się do znaczka trzech kropek, które przy podpisach umieszczali masoni dając znak innym o swojej przynależności.
Bractwa masońskie – to zrzeszenia masońskie skupiające wolnomularzy różnych zainteresowań; skupiają masonów różnych stopni, lóż i obediencji, lecz o tym samym profilu zawodowym czy hobbystycznym lub specjalizujących się w danej dziedzinie. Na przykład Synowie Woltera to bractwo wolnomularzy jednej z lóż amerykańskich o zainteresowaniach literackich.
Bractwo Wolnych Mularzy – angielski cech budowniczych, który w XVI wieku przyjął nazwę „Bractwo Wolnych Mularzy”. Stracił on na znaczeniu w wieku XVII i aby przetrwać, przyjął na członków ludzi nie związanych z budownictwem. Stąd jego nowa nazwa “Bractwo Mularzy Wolnych i Przybranych”. Bractwo to zapoczątkowało obecną masonerię.
Brat Straszny – inaczej „Ekspert”, członek loży masońskiej przygotowujący innego ucznia do odbycia jakiegoś stopnia wtajemniczenia. Atrybutami Strasznych Braci były miecz, linia i oko wyhaftowane na szarfie.
Bruk Mozaikowy (Posadzka Świątyni) to emblemat ziemskiej różnorodności jaźni, ułożony z białych i czarnych kamieni, połączonych jedną zaprawą, symbolizuje związek wszystkich masonów świata, pomimo różnic wynikających z koloru skóry, klimatu, opinii politycznych i religijnych; są one odzwierciedleniem dobra i zła, którymi usłane jest życie”.
Cedr – symbol wieczności (cedr to długowieczne i potężne drzewo osiągające 40 m, z rodziny sosnowatych). W masonerii często występuje symbol cedru libańskiego pochodzącego z gór Libanu (cedrus libani, cedar of lebanon), który jest uznawany za narodowe drzewo Libanu, występujący na fladze Libanu, zwanego też "krainą cedrów". To tego cedru używano do budowy Świątyni Jerozolimskiej (3 Krl 5,6,7) oraz Arki Przymierza. Jest często wymieniany wBiblii, często również pojawia się w legendach wolnomularskich, zwłaszcza dla wyższych stopni.
Cegła – w masonerii symbol monety, pieniądza. Wrzucanie cegieł do Worka Wdowy oznacza składanie datku na cele dobroczynne.
Cement - w masonerii operatywnej jest używany do łączenia różnych części budynku w jedną silną i trwałą całość, został zapożyczony przez masonerię spekulatywną jako symbol oznaczający braterską miłość, która łączy masonów wszystkich krajów w jednym wspólnym bractwie. Ponieważ to braterstwo jest uznawane za udoskonalone tylko wśród Mistrzów-masonów, symbol ten jest bardzo dobrze określany jako Trzeci stopień.
Chleb - jest łącznikiem pomiędzy ziemią a niebem, gdyż wzmacnia ciało, zapewniając mu przetrwanie. Jest symbolem życia i zachętą do umiarkowania, bez popadania w ascetyzm.
Chrzest wolnomularski – uroczyste przyrzeczenie, jakie składa mason, który został ojcem, że będzie wychowywał syna zgodnie z zasadami zakonu. Dla dziecka wybiera się też ojca chrzestnego spośród członków loży. Dzięki temu syn wolnomularza ma później uprzywilejowany status luftona.
Ciemność - symbol niewiedzy i etycznej ignorancji charakteryzującej profanów, czyli osoby niewtajemniczone. celem wolnomularskiego procesu doskonalenia jest przejście z ciemności ku światłu, a więc ku rozumniejszemu życiu.
Cyrkiel – symbol mądrości, wiedzy, rozumu, sojuszu wiedzy z inteligencją tudzież nauk ścisłych.
W nurcie regularnym-aktywnych sił Boga i człowieka. Łącząc w sobie okrąg, czyli nieskończoność i punkt – początek, symbolizuje absolut. Obok węgielnicy i Biblii jest jednym z tzw. Wielkich Świateł w loży. Używany przede wszystkim w heraldyce i pismach masońskich. Cyrkiel, jako służący do wykreślania koła oznacza sprawiedliwość, rozsądek, doskonałość, ograniczenie pożądań, równowagę sił duchowych i fizycznych. Znakiem ucznia jest węgielnica na cyrklu (opanowanie ducha przez materię), znakiem czeladnika węgielnica i cyrkiel przeplecione (równowaga), znakiem mistrza cyrkiel na węgielnicy (opanowanie materii przez ducha).
Czcigodny – tytuł przewodniczącego loży masońskiej lub inne określenie Mistrza Katedry, Czcigodnego Mistrza.
Czeladnik – drugi stopień, otrzymywany po stopniu ucznia, po odbyciu minimum 8 miesięcy wtajemniczenia.
Czerwone Bractwo – pierwsza w Polsce loża masońska, została założona w Warszawie w 1721 roku. Członkami Czerwonego Bractwa byli m.in. późniejszy kanclerz wielki litewski Michał Fryderyk Czartoryski, podskarbi wielki koronny Jan Jerzy Przebendowski i podskarbi nadworny koronny Franciszek Maksymilian Ossoliński. Do grona Czerwonego Bractwa należeli przedstawiciele arystokracji i szlachty polskiej, ale także pruskiej i saskiej. Do Bractwa przyjmowane były również kobiety. Organizacja ta, o wyraźnie jakobickim charakterze, dość prędko zakończyła swoją działalność. Ślady wewnętrznego skłócenia członków Bractwa, oraz brak danych na temat jego dalszej działalności pozwalają domniemywać, że po 1721 roku przestało istnieć.
Czterdziesty Siódmy Problem Euklidesa- uczy Masonów, aby miłowali sztuki i nauki.
Czterej Ukoronowani (Quatuor Coronati)- Czterech Ukoronowanych Męczenników. Czterej ukoronowani męczennicy, wywodzący się z czasów rzymskich, pojawili się jako święci patroni kamieniarzy już u średniowiecznych muratorów, a za pośrednictwem pozostawionych przez nich dokumentów trafili do masonerii spekulatywnej.
Delta Świetlista – jeden z najważniejszych symboli masońskich. Jest to trójkąt równoramienny symbolizujący wiedzę oświecającą umysły ludzi. Często występujący z okiem w środku oznaczającym mądrość, która widzi i przewiduje. Deltę umieszcza się po wschodniej stronie pomieszczenia loży, nad miejscem gdzie zasiada Czcigodny.
Deska lożowa – określenie referatu wygłaszanego podczas posiedzenia loży wolnomularskiej przez wolnomularza w stopniu mistrza. Deski dzielą się na symboliczne, czyli dotyczące symboliki wolnomularskiej oraz zwykłe, dotyczące kwestii filozoficznych, historycznych, kulturalnych itp.
Są dyskutowane przez członków loży, a nawet publikowane, np. w Internecie, o ile nie dotykają spraw objętych tajemnicą wolnomularską. Deski są uważane przez masonów za część tzw. architektury danej loży, czyli jej intelektualnego dorobku. Są również istotne dla awansowania wygłaszających je masonów na kolejne stopnie wtajemniczenia. Przy wyborze tematyki deski tematami tabu są religia i polityka.
Deska rysunkowa – masońskie określenie listu, lub czystej papeterii. List jest często pisany alfabetem wolnomularskim.
Deszcz pada – hasło ostrzegające wolnomularzy, że w ich gronie znajduje się profan (światowy), przy którym nie należy mówić o sprawach zakonu.
Deszcz pada na świątynię – hasło oznaczające, że świątynia może być narażona na niedyskrecję profanów (światowych), czyli na podsłuch lub jest dostępna publicznie.
Do mnie, dzieci wdowy! – wezwanie na pomoc. Ma ono swoje źródło w Biblii, podczas budowy Świątyni Salomona, Hiram Abiff, syn wdowy został zamordowany. Masoni uważają się za synów Hirama, przywołanie dzieci wdowy jest więc wyrazem trwogi, wołaniem o pomoc. Wykonywany był ze skrzyżowanymi rękami nad głową.
Dozorca – lub Nadzorca, tytuły urzędnika loży masońskiej dla kogoś opiekującego się Czeladnikami (Dozorca I) lub uczniami (Dozorca II). Funkcja ta jest w hierarchii loży zaraz po Czcigodnym.
Drabina Jakubowa- stanowi element symboliki pierwszego stopnia wtajemniczenia wolnomularskiego. W pierwotnej wersji wolnomularska drabina Jakuba miała tylko trzy szczeble symbolizujące trzy cnoty kardynalne. W wielu rytach symbolizuje ona Nadzieję, Wiarę oraz Miłość. Czasem zdobią ją alegoryczne figury lub początkowe litery nazw poszczególnych cnót. W wolnomularstwie cnotami kardynalnymi są czystość, umiarkowanie, hart i sprawiedliwość.
Egregor – klimat duchowy; specyficzna atmosfera loży, bazująca na wspólnych przeżyciach jej członków.
Ekspert – inaczej Brat Straszny.
Cyrkiel – symbol mądrości, wiedzy, rozumu, sojuszu wiedzy z inteligencją tudzież nauk ścisłych.
W nurcie regularnym-aktywnych sił Boga i człowieka. Łącząc w sobie okrąg, czyli nieskończoność i punkt – początek, symbolizuje absolut. Obok węgielnicy i Biblii jest jednym z tzw. Wielkich Świateł w loży. Używany przede wszystkim w heraldyce i pismach masońskich. Cyrkiel, jako służący do wykreślania koła oznacza sprawiedliwość, rozsądek, doskonałość, ograniczenie pożądań, równowagę sił duchowych i fizycznych. Znakiem ucznia jest węgielnica na cyrklu (opanowanie ducha przez materię), znakiem czeladnika węgielnica i cyrkiel przeplecione (równowaga), znakiem mistrza cyrkiel na węgielnicy (opanowanie materii przez ducha).
Czcigodny – tytuł przewodniczącego loży masońskiej lub inne określenie Mistrza Katedry, Czcigodnego Mistrza.
Czeladnik – drugi stopień, otrzymywany po stopniu ucznia, po odbyciu minimum 8 miesięcy wtajemniczenia.
Czerwone Bractwo – pierwsza w Polsce loża masońska, została założona w Warszawie w 1721 roku. Członkami Czerwonego Bractwa byli m.in. późniejszy kanclerz wielki litewski Michał Fryderyk Czartoryski, podskarbi wielki koronny Jan Jerzy Przebendowski i podskarbi nadworny koronny Franciszek Maksymilian Ossoliński. Do grona Czerwonego Bractwa należeli przedstawiciele arystokracji i szlachty polskiej, ale także pruskiej i saskiej. Do Bractwa przyjmowane były również kobiety. Organizacja ta, o wyraźnie jakobickim charakterze, dość prędko zakończyła swoją działalność. Ślady wewnętrznego skłócenia członków Bractwa, oraz brak danych na temat jego dalszej działalności pozwalają domniemywać, że po 1721 roku przestało istnieć.
Czterdziesty Siódmy Problem Euklidesa- uczy Masonów, aby miłowali sztuki i nauki.
Czterej Ukoronowani (Quatuor Coronati)- Czterech Ukoronowanych Męczenników. Czterej ukoronowani męczennicy, wywodzący się z czasów rzymskich, pojawili się jako święci patroni kamieniarzy już u średniowiecznych muratorów, a za pośrednictwem pozostawionych przez nich dokumentów trafili do masonerii spekulatywnej.
Delta Świetlista – jeden z najważniejszych symboli masońskich. Jest to trójkąt równoramienny symbolizujący wiedzę oświecającą umysły ludzi. Często występujący z okiem w środku oznaczającym mądrość, która widzi i przewiduje. Deltę umieszcza się po wschodniej stronie pomieszczenia loży, nad miejscem gdzie zasiada Czcigodny.
Deska lożowa – określenie referatu wygłaszanego podczas posiedzenia loży wolnomularskiej przez wolnomularza w stopniu mistrza. Deski dzielą się na symboliczne, czyli dotyczące symboliki wolnomularskiej oraz zwykłe, dotyczące kwestii filozoficznych, historycznych, kulturalnych itp.
Są dyskutowane przez członków loży, a nawet publikowane, np. w Internecie, o ile nie dotykają spraw objętych tajemnicą wolnomularską. Deski są uważane przez masonów za część tzw. architektury danej loży, czyli jej intelektualnego dorobku. Są również istotne dla awansowania wygłaszających je masonów na kolejne stopnie wtajemniczenia. Przy wyborze tematyki deski tematami tabu są religia i polityka.
Deska rysunkowa – masońskie określenie listu, lub czystej papeterii. List jest często pisany alfabetem wolnomularskim.
Deszcz pada – hasło ostrzegające wolnomularzy, że w ich gronie znajduje się profan (światowy), przy którym nie należy mówić o sprawach zakonu.
Deszcz pada na świątynię – hasło oznaczające, że świątynia może być narażona na niedyskrecję profanów (światowych), czyli na podsłuch lub jest dostępna publicznie.
Do mnie, dzieci wdowy! – wezwanie na pomoc. Ma ono swoje źródło w Biblii, podczas budowy Świątyni Salomona, Hiram Abiff, syn wdowy został zamordowany. Masoni uważają się za synów Hirama, przywołanie dzieci wdowy jest więc wyrazem trwogi, wołaniem o pomoc. Wykonywany był ze skrzyżowanymi rękami nad głową.
Dozorca – lub Nadzorca, tytuły urzędnika loży masońskiej dla kogoś opiekującego się Czeladnikami (Dozorca I) lub uczniami (Dozorca II). Funkcja ta jest w hierarchii loży zaraz po Czcigodnym.
Drabina Jakubowa- stanowi element symboliki pierwszego stopnia wtajemniczenia wolnomularskiego. W pierwotnej wersji wolnomularska drabina Jakuba miała tylko trzy szczeble symbolizujące trzy cnoty kardynalne. W wielu rytach symbolizuje ona Nadzieję, Wiarę oraz Miłość. Czasem zdobią ją alegoryczne figury lub początkowe litery nazw poszczególnych cnót. W wolnomularstwie cnotami kardynalnymi są czystość, umiarkowanie, hart i sprawiedliwość.
Egregor – klimat duchowy; specyficzna atmosfera loży, bazująca na wspólnych przeżyciach jej członków.
Ekspert – inaczej Brat Straszny.
E:.P:. - skrót oznaczający "ery profańskiej", pisany po dacie oznaczającej rok w ogólnie stosowanym kalendarzu np. rok 2000 E:.P:. w przeciwieństwie do kalendarza masońskiego, w którym do aktualnego roku dodaje się jeszcze liczbę 4000.
Fartuch – jeden z podstawowych symboli przynależności do loży masońskiej. Na fartuchu haftowane są atrybuty stopni, symboliczne litery. Jest to pierwszy rekwizyt, który otrzymuje na własny użytek nowo przyjęty mason i pierwszy symbol, który zostaje mu objaśniony. Pracownicy budowy, mularze operatywni używali fartucha jako ubioru ochronnego podczas pracy. Wolnomularstwo zaczęło alegoryzować i przedstawiać na sposób symboliczny znaczenie rekwizytów i poszczególnych narzędzi budowlanych, a tendencja ta przesunęła się również na ubiór.
Fartuszki te mają różne wzory i barwy, od najprostszych koloru białego aż po pełne skomplikowanych malunków regalia stopni wyższych. Jego symbolika to najczęściej czystość serca i niewinność charakteru. Fartuch ma też znaczenie podkreślające więzi grupy noszącej podobny strój, braterstwa i świadomości przynależności do bractwa wolnych mularzy.
Granat – jabłka granatu z równo ułożonymi pestkami symbolizują rodzinę wolnomularską. Symbol ten używany jest np. jako zwieńczenie dwóch głównych kolumn w świątyni.
Gwiazda pięcioramienna – symbolizuje w masonerii światło, wiedzę i doskonałość.
Gwiazda Płomienista – gwiazda wolnej myśli.
Heksagram (heksapla)- symbol makrokosmosu.
Hiram Abiff – centralna postać legendy wolnomularskiej, opowiadającej o mistrzu murarskim budującym biblijną świątynię króla Salomona. Masoni uważają się za synów Hirama, a legenda odtwarzana jest podczas masońskiego obrzędu trzeciego stopnia. Hiram Abiff jako jedyny na świecie człowiek znał najistotniejszy sekret mistrza masońskiego Wielkie Masońskie Słowo, którym jest imię Boga. Poznanie imienia ducha jest kluczem do władzy nad nim. Obiecał on, że po zakończeniu budowy świątyni zdradzi sekret wszystkim robotnikom, aby i oni mogli stać się mistrzami oraz pobierać odpowiednią dla mistrza zapłatę.
Jeden z robotników o imieniu Jubela, zażądał wcześniejszego zdradzenia sekretnego imienia. Taką samą odpowiedź dostał drugi robotnik – Jubelo oraz trzeci Jubelum, który zabił Hirama, gdy nie dostał odpowiedzi. Początkowo ciało ukryto w śmieciach świątynnych, później przeniesiono ciało na szczyt góry i tam pochowano, grób oznaczono gałęzią akacji. O zniknięciu głównego architekta powiadomiono króla Salomona. Dwunastu robotników opowiedziało królowi Salomonowi, że razem z trzema innymi próbowali wymusić na architekcie wyjawienie sekretu, ale zrezygnowali, a tamci trzej zabili wielkiego Mistrza Hirama. Król rozesłał ich na poszukiwania, po trzech w każdą stronę świata. Trzech z nich odnalazło ciało po przesłuchaniu właściciela statku, którym uciekli mordercy. Król kazał ożywić ciało za pomocą „uścisku Ucznia”, lecz to się nie powiodło, gdyż już mięso oddzielało się od kości. Król polecił zastosować „uścisk Czeladnika”, jednak i ta metoda zawiodła, ponieważ skóra pękała i ześlizgiwała się z ciała. Król Salomon udał się osobiście do ciała Hirama, aby ożywić jego ciało za pomocą „uścisku Mistrza Masońskiego” o nazwie „Silny uścisk łapy lwa”. Hiram Abiff powstał z grobu i powrócił do życia. Pierwsze słowo, które wypowiedział, zostało uznane za odpowiednik utraconego Wielkiego Masońskiego Słowa (Grand Masonic Word), które zostało utracone wraz z jego śmiercią. Słowo to przekazywane jest masońskim mistrzom po dzień dzisiejszy.
Inicjacja – zaznajamianie z tajemnicami i mentalnością masońską przynależną do danego stopnia wtajemniczenia. Pierwszy stopień nie tworzy jeszcze masona, wskazuje mu jedynie drogę mentalną.
Instalacja – uroczyste obrzędowe otwarcie loży lub wprowadzenie oficera na urząd.
Izba rozmyślań – pomieszczenie w loży masońskiej w której przebywa kandydat przygotowujący się do inicjacji. Pokój taki obity jest kirem a na ścianach wypisane są różne sentencje, myśli i maksymy. Ta część obrzędu ma dać kandydatowi czas na dokonanie właściwych odpowiedzi w kwestionariuszu. Kandydat rozstaje się z życiem profana (światowego) i sporządza moralny i filozoficzny testament.
Jajo- symbol twórczej zasady albo Wielkiego Architekta Wszechświata. Oznacza też boskość, ludzkość i duchowość w człowieku.
Jakin – jedna z kolumn w świątyni Salomona, w lożach wolnomularskich umieszczona nie na zewnątrz, lecz wewnątrz. W zależności od obediencji może być kolumną uczniów (Wielki Wschód Francji) lub czeladników (loże regularne). Przy obrzędach stają oni za nimi, przy czym widać że uczniowie stoją na północy, jeszcze z dala od światła wolnomularskiego.
Jałmużnik – członek loży, zajmuje się zbieraniem funduszy na cele charytatywne, odpowiada przed Skarbnikiem.
Kaduceusz – laska Hermesa, którą otrzymał od Apollina, boga m.in. medycyny. Przedstawiano ją jako owiniętą dwoma wężami i zwieńczoną skrzydłami. Jest symbol znany ze służby zdrowia. Dwa węże, czy też w uproszczonej formie przekrzyżowanie w formie cyfry 4, oznaczają równowagę dwóch przeciwstawnych sił przyrody: ładu i chaosu lub też ducha i umysłu. Równowaga ta jest podstawą alchemii, jest też podstawą wszelkich naturalistycznych prądów filozoficznych i religijnych. Prądy te zawsze stały w opozycji wobec Chrześcijaństwa, które przyjmowało istnienie jednego Boga. Symbol kaduceusza stał się więc symbolem ruchów walczących z Kościołem w szczególności prądów wywodzących się z manicheizmu, a potem związanych z masonerią.
Fartuch – jeden z podstawowych symboli przynależności do loży masońskiej. Na fartuchu haftowane są atrybuty stopni, symboliczne litery. Jest to pierwszy rekwizyt, który otrzymuje na własny użytek nowo przyjęty mason i pierwszy symbol, który zostaje mu objaśniony. Pracownicy budowy, mularze operatywni używali fartucha jako ubioru ochronnego podczas pracy. Wolnomularstwo zaczęło alegoryzować i przedstawiać na sposób symboliczny znaczenie rekwizytów i poszczególnych narzędzi budowlanych, a tendencja ta przesunęła się również na ubiór.
Fartuszki te mają różne wzory i barwy, od najprostszych koloru białego aż po pełne skomplikowanych malunków regalia stopni wyższych. Jego symbolika to najczęściej czystość serca i niewinność charakteru. Fartuch ma też znaczenie podkreślające więzi grupy noszącej podobny strój, braterstwa i świadomości przynależności do bractwa wolnych mularzy.
Granat – jabłka granatu z równo ułożonymi pestkami symbolizują rodzinę wolnomularską. Symbol ten używany jest np. jako zwieńczenie dwóch głównych kolumn w świątyni.
Gwiazda pięcioramienna – symbolizuje w masonerii światło, wiedzę i doskonałość.
Gwiazda Płomienista – gwiazda wolnej myśli.
Heksagram (heksapla)- symbol makrokosmosu.
Hiram Abiff – centralna postać legendy wolnomularskiej, opowiadającej o mistrzu murarskim budującym biblijną świątynię króla Salomona. Masoni uważają się za synów Hirama, a legenda odtwarzana jest podczas masońskiego obrzędu trzeciego stopnia. Hiram Abiff jako jedyny na świecie człowiek znał najistotniejszy sekret mistrza masońskiego Wielkie Masońskie Słowo, którym jest imię Boga. Poznanie imienia ducha jest kluczem do władzy nad nim. Obiecał on, że po zakończeniu budowy świątyni zdradzi sekret wszystkim robotnikom, aby i oni mogli stać się mistrzami oraz pobierać odpowiednią dla mistrza zapłatę.
Jeden z robotników o imieniu Jubela, zażądał wcześniejszego zdradzenia sekretnego imienia. Taką samą odpowiedź dostał drugi robotnik – Jubelo oraz trzeci Jubelum, który zabił Hirama, gdy nie dostał odpowiedzi. Początkowo ciało ukryto w śmieciach świątynnych, później przeniesiono ciało na szczyt góry i tam pochowano, grób oznaczono gałęzią akacji. O zniknięciu głównego architekta powiadomiono króla Salomona. Dwunastu robotników opowiedziało królowi Salomonowi, że razem z trzema innymi próbowali wymusić na architekcie wyjawienie sekretu, ale zrezygnowali, a tamci trzej zabili wielkiego Mistrza Hirama. Król rozesłał ich na poszukiwania, po trzech w każdą stronę świata. Trzech z nich odnalazło ciało po przesłuchaniu właściciela statku, którym uciekli mordercy. Król kazał ożywić ciało za pomocą „uścisku Ucznia”, lecz to się nie powiodło, gdyż już mięso oddzielało się od kości. Król polecił zastosować „uścisk Czeladnika”, jednak i ta metoda zawiodła, ponieważ skóra pękała i ześlizgiwała się z ciała. Król Salomon udał się osobiście do ciała Hirama, aby ożywić jego ciało za pomocą „uścisku Mistrza Masońskiego” o nazwie „Silny uścisk łapy lwa”. Hiram Abiff powstał z grobu i powrócił do życia. Pierwsze słowo, które wypowiedział, zostało uznane za odpowiednik utraconego Wielkiego Masońskiego Słowa (Grand Masonic Word), które zostało utracone wraz z jego śmiercią. Słowo to przekazywane jest masońskim mistrzom po dzień dzisiejszy.
Inicjacja – zaznajamianie z tajemnicami i mentalnością masońską przynależną do danego stopnia wtajemniczenia. Pierwszy stopień nie tworzy jeszcze masona, wskazuje mu jedynie drogę mentalną.
Instalacja – uroczyste obrzędowe otwarcie loży lub wprowadzenie oficera na urząd.
Izba rozmyślań – pomieszczenie w loży masońskiej w której przebywa kandydat przygotowujący się do inicjacji. Pokój taki obity jest kirem a na ścianach wypisane są różne sentencje, myśli i maksymy. Ta część obrzędu ma dać kandydatowi czas na dokonanie właściwych odpowiedzi w kwestionariuszu. Kandydat rozstaje się z życiem profana (światowego) i sporządza moralny i filozoficzny testament.
Jajo- symbol twórczej zasady albo Wielkiego Architekta Wszechświata. Oznacza też boskość, ludzkość i duchowość w człowieku.
Jakin – jedna z kolumn w świątyni Salomona, w lożach wolnomularskich umieszczona nie na zewnątrz, lecz wewnątrz. W zależności od obediencji może być kolumną uczniów (Wielki Wschód Francji) lub czeladników (loże regularne). Przy obrzędach stają oni za nimi, przy czym widać że uczniowie stoją na północy, jeszcze z dala od światła wolnomularskiego.
Jałmużnik – członek loży, zajmuje się zbieraniem funduszy na cele charytatywne, odpowiada przed Skarbnikiem.
Kaduceusz – laska Hermesa, którą otrzymał od Apollina, boga m.in. medycyny. Przedstawiano ją jako owiniętą dwoma wężami i zwieńczoną skrzydłami. Jest symbol znany ze służby zdrowia. Dwa węże, czy też w uproszczonej formie przekrzyżowanie w formie cyfry 4, oznaczają równowagę dwóch przeciwstawnych sił przyrody: ładu i chaosu lub też ducha i umysłu. Równowaga ta jest podstawą alchemii, jest też podstawą wszelkich naturalistycznych prądów filozoficznych i religijnych. Prądy te zawsze stały w opozycji wobec Chrześcijaństwa, które przyjmowało istnienie jednego Boga. Symbol kaduceusza stał się więc symbolem ruchów walczących z Kościołem w szczególności prądów wywodzących się z manicheizmu, a potem związanych z masonerią.
Kalendarz wolnomularski - wprowadzona do dokumentów i wydawnictw przez Wielką Lożę Londynu (1717 r.) zasada rachuby czasu począwszy od biblijnego „stworzenia świata” (obok tradycyjnej zasady liczenia lat „od narodzin Chrystusa, Anno Domini”) zakłada dodanie liczby 4.000 do daty rocznej kalendarza (ówcześnie w Anglii kalendarza juliańskiego); w rezultacie otrzymujemy tzw. Rok Prawdziwego Światła (Anno Lucis), np. 1723 + 4000 = 5723 R. P. Ś. (A. L.). W praktyce lożowej XVIII i XIX w. stosowano również inne rachuby czasu, oparte o odmienną i bardziej precyzyjną interpretację biblijnego czasu od „stworzenia świata” do narodzin Chrystusa. Kalendarz wolnomularski stosowany jest współcześnie w uroczystych dokumentach i pismach obediencji.
Kamień – pojęcie symboliczne zaczerpnięte z mularstwa operatywnego, mason uważa siebie samego za kamień, który jest składnikiem budowy Świątyni; mason pracuje nad obróbką symbolicznego kamienia: jako uczeń obrabia surowy kamień dopóki nie uzyska formy kubicznej, jako czeladnik buduje z kamieni kubicznych ściany Świątyni, jako mistrz pracuje nad budową sklepień.
Kamień nieociosany – nowo przyjęty do loży wolnomularz.
Kamień ociosany – osoba, która przeszła proces duchowego doskonalenia.
Kapituły – jednostki organizacyjne wolnomularstwa, gdzie mistrzowie otrzymują wyższe stopnie. Dzielą się na niższe (4 i 5 stopień) i wyższe (6 i 7 stopień).
Katechizm – instrukcja masońska, z podziałem na poszczególne stopnie, katechizm ucznia, czeladnika, mistrza. Objaśnia podstawowe zasady, rytuały i symbole dla danego stopnia.
Kątownica – inaczej Węgielnica
Kielnia – związana z symboliką masońską poprzez historyczne pochodzenie od grup murarzy. Jest symbolem codziennej, żmudnej pracy nad budowaniem prawdziwej świątyni ducha, czyli czyszczenia ludzi z przesądów.
Klejnoty ruchome – ozdoby szarfy masońskiej, oznaka stopnia wtajemniczenia. Są one często metalowe lub wysadzane szlachetnymi kamieniami.
Klepsydra - jest symbolem ludzkiego życia. Zauważ, jak szybko płynie piasek i jak prędko nasze życie dobiega końca. Nie możemy bez zdziwienia patrzyć na te małe cząsteczki zawarte w tej maszynie - jak przemijają niemal niezauważalnie; a jednak, ku naszemu zdziwieniu, w przeciągu godziny wyczerpują się. Tak samo dzieje się z człowiekiem. Dziś rozwija łagodne liście nadziei; jutro kwitnie; następnego dnia nadchodzi mróz, który szczypie pędy; i kiedy myśli, że jego wielkość jeszcze przed nim, upada, jak liście jesienią, aby wzbogacić naszą matkę ziemię.
Klucz – w symbolice masońskiej klucz oznacza milczenie i roztropność.
Kobierzec – dywan lub rysunek na podłodze świątyni zawierający wiodące symbole odpowiednie dla potrzeb aktualnego stopnia wtajemniczenia wolnomularskiego. Przedstawia tzw. „obraz loży”, czyli symbolicznie ujęta zawartość loży danego stopnia (kolumny, stopnie, okna loży itd) oraz Słońce, Księżyc.
Kogut – symbol czujności.
Kolegium Oficerów – ciało kolegialne urzędników lóż masońskich.
Kolumny Boaz i Jakin – miejsce "pobierania płacy", czyli nabywania wiedzy wolnomularskiej. Symbole sił męskich (J) i żeńskich (B). Na kolumnie Boaz uwidaczniany jest często świat, zaś na Jakin – niebo (sfera wyższa). Jakin i Booz - stoją przy wejściu wewnątrz każdej loży. Odwrotnie niż w świątyni Salomona, gdzie umiejscowione były przed wejściem, na zewnątrz. Zwykle kolumna Booz jest kolumną północy, a Jakin - południa, choć np. w tradycji Wielkiego Wschodu Francji rzecz ma się na odwrót. Generalnie kolumna południowa związana jest z czeladnikami i symbolizuje stabilność oraz szczerość. Kolumna północna kojarzy się z miejscem najsłabiej w loży oświetlonym i dlatego zasiadają pod nią uczniowie, którzy posiadają najniższy stopień masońskiego wtajemniczenia.
Kolumny Enocha – według legendy Enoch stworzył 2 kolumny – z marmuru i z brązu, by nic – ani powódź, ani ogień – nie zniszczyło uniwersalnych prawd, jakie Enoch postanowił zapisać na kolumnach. Na fartuszku masońskim George'a Washingtona ukazano cztery kolumny – dwie na pierwszym planie to właśnie kolumny Enocha, zaś dwie na dalszym – Boaz (po lewej) i Jakin (po prawej).
Komisja Inwestygacyjna – kilkuoosobowe ciało przeprowadzające rozmowę lub rozmowy z kandydatem na wolnego mularza, która następnie przedstawia swoją opinię lub opinie poszczególnych członków komisji podczas rytualnego posiedzenia loży, a ta na podstawie owych opini podejmuje decyzję o dopuszczeniu bądź odrzuceniu kandydata do dalszych czynności związanych z przyjęciem do wolnomularstwa, w szczególności do tzw. przesłuchania pod opaską.
Konsekracja - Loże masońskie, podobnie jak starożytne świątynie i współczesne kościoły, zawsze były konsekrowane. Rytuał poświęcenia jest wykonywany przez Wielkiego Mistrza, gdy mówi się, że Loża jest konsekrowana w dużej formie; przez Zastępcę Wielkiego Mistrza, gdy mówi się, że jest konsekrowana w należytej formie; lub przez pełnomocnika Wielkiego Mistrza, gdy mówi się, że jest konsekrowana w formie. Wielki Mistrz, w towarzystwie swoich oficerów, udaje się do sali nowej Loży, gdzie po zakończeniu ceremonii opisanych we wszystkich instrukcjach i monitorach uroczyście poświęca Lożę elementami kukurydzy, wina i oliwy, po czym loża zostaje oddana i utworzona, a oficerowie zainstalowani.
Konwent – walne zgromadzenie stowarzyszenia wolnomularskiego.
Kosa - jest emblematem czasu, który tnie kruchą nitkę naszego życia i rzuca nas w wieczność. Zauważ, jakie spustoszenie czyni Kosa Czasu pośród ludzkiej rasy. Jeśli przypadkiem umkniemy licznym chorobom i wypadkom dzieciństwa i młodości i w zdrowiu i wigorze przeżyjemy lata męskości, jednak musimy być ścięci przez pożerającą wszystko Kosę Czasu i zgromadzeni w krainie, gdzie nasi ojcowie poszli przed nami.
Kotwica i Arka - są emblematami uzasadnionej nadziei i dobrze spędzonego życia. Są symbolem Świętej Arki, która bezpiecznie prowadzi nas przez to burzliwe morze kłopotów oraz tej Kotwicy, która bezpiecznie trzyma nas w spokojnej przystani, gdzie nie kłopoczą nas niegodziwcy, a zmęczeni odpoczywają.
Krzyż lotaryński – był symbolem Andegaweńskim, wcześniej używany był również przez templariuszy. Z tego powodu wykorzystywany w obrzędach masońskich przy inicjacji stopnia „Rycerz Świątyni”. Używany w herbach może wywodzić się jednak z innych form krzyża.
Krzyż zdwojony – jako krzyż święceń symbolizuje pięć ran Chrystusa. Używany także jako symbol masoński: trójramienny – mistrz loży, dwuramienny – sekretarz loży.
Księga architektury – zbiór sprawozdań z kolejnych posiedzeń loży.
Księga Immatrykulacyjna – rejestr członków loży według kolejności ich występowania z uwzględnieniem zawodu cywilnego, daty, miejsca urodzenia i zamieszkania oraz stopnia wolnomularskiego.
Księga Konstytucji - strzeżona przez Miecz Tylera przypomina nam, abyśmy zawsze byli czujni i ostrożni w swoich myślach, słowach i czynach, szczególnie w obliczu wrogów Masonerii, zawsze nosząc w pamięci te prawdziwie masońskie cnoty, milczenie i ostrożność.
Księga Pamięci – rejestr zmarłych członków loży.
Księga Świętego Prawa - w lożach tradycyjnych księga ta symbolizuje objawioną Wolę Bożą, a w połączeniu z węgielnicą i cyrklem obrazuje poszukiwania ostatecznej prawdy w świętym tekście. W zależności od rodzaju obrządku i tradycji danego kraju, może być nią Biblia lub też inna Święta Księga jednej z wielkich religii światowych. Inicjowany do loży zwykle składa przysięgę na Świętą Księgę tej religii, którą wyznaje lub która jest mu najbliższa. Najczęściej spotykaną w lożach na świecie Księgą Świętego Prawa jest Biblia, podczas prac rytualnych otwarta na pierwszej stronie Ewangelii według św. Jana.
Księżyc - traktowany z wielkim szacunkiem przez masonów, którzy postrzegają go jako biblijnego władcę nocy i jako przypomnienie o regularności postępowania Mistrza Loży. Ale jest też wyższa symbolika przypisywana Księżycowi: reprezentuje Starszego Strażnika na Zachodzie, który jest egipską tradycją, która kojarzy Księżyc z tym kierunkiem.
Niektórzy masońscy badacze uważają, że symbolika Księżyca ma być równoległa do "Wszechmocnego Mistrza", kojarzonego ze Słońcem i jońską kolumną Mądrości.
Kukurydza, wino i olej - są elementami masońskiej konsekracji. Podczas procesji kukurydza jest przenoszona w złotym dzbanku, wino i olej są umieszczane w srebrnych naczyniach.
Kwadrat i Kompasy - są najbardziej znanymi i rozpoznawalnymi symbolami wolnomularzy. Kwadrat reprezentujący moralność oznacza, że masoni muszą "dzielić swoje działania przez kwadrat cnoty z całą ludzkością".
Kompas mierzy wtedy zdolność do rozsądnego prowadzenia działań w określonych granicach. Innymi słowy, razem Kwadrat i Kompasy przypominają masonom eksplorowanie ich pragnień i pasji bez wychodzenia poza sferę moralnego zachowania.
Landmark – niepodważalne prawa wolnomularzy, narodowe lub lokalne tradycje wolnomularskie, akceptowane w masonerii regularnej.
Liczba trzy – symbolizuje zasadę trzech wartości: wiedzy, piękna i siły.
Lina holownicza - jest przyczepiona do szaty masońskiej, symbolizuje przymierze wiążące wszystkich masonów.
Linia - w symbolice masońskiej symbol sprawiedliwego sądu.
Litera G – umieszczana często w centrum płonącej pięcio- bądź sześcioramiennej gwiazdy jest interpretowana jako odniesienie do wyrazów "grande", "grand" znaczących "wielki", nawiązanie do geometrii oraz greckiego "gnosis" – wiedza. Stąd też w naszym symbolu na czele strony - gwiazda pięcioramienna wpisana w miejsce, gdzie na ogół jest litera G.
Litera G - monogram słów:
1.Generacja - siła kolejnych pokoleń
2.Grawitacja - siła rządząca ruchem ciał i materii, siła przyciągająca braterstwo serc wolnomularzy
3.Geometria - fudament nauk ścisłych, bez nich skazani jesteśmy na próżne spekulacje
4.Geniusz - inteligencja umożliwiająca odkrywanie sprawiedliwości i prawdy
5.Gnoza - najgłębsza i najpłodniejsza wiedza moralna, siła postępu
Stąd też w naszym symbolu na czele strony - gwiazda pięcioramienna wpisana w miejsce, gdzie na ogół jest litera G.
Lowton (lufton) – syn masona; w stosunku do masonerii, do czasu inicjacji jest w lepszej pozycji niż zwykły profan, gdyż łatwiej jest wejść mu do zakonu masońskiego, choć musi przejść tę samą ceremonię inicjacji.
Loża (sanskr.Log-świat) – zwana też Warsztatem, podstawowa jednostka organizacyjna wolnomularstwa jak i miejsce spotkań wolnomularzy. Dla powołania loży potrzeba przynajmniej siedmiu mistrzów wolnomularskich oraz zgody władz obediencji. Loża wolnomularska jest pomieszczeniem zbudowanym na planie kwadratu, zorientowanym zgodnie z głównymi kierunkami geograficznymi, z najważniejszym Wschodem.
Loże działają w różnych obrządkach, rytach. Stowarzyszenia kilku lóż tworzą obediencję. Każda loża posiada duży stopień autonomii. Rytualne prace loży odbywają się w wolnomularskiej świątyni. W przeciwieństwie do pomieszczenia/budowli religijnej, ta jest świecka, filozoficzna i filantropijna. Poza samym rytuałem, istotnym elementem prac lożowych są tzw. deski, czyli referaty, które następnie są dyskutowane.
Loża adopcyjna – masońska loża kobieca, istniały w XVIII w. Były związane z jakąś uznaną lożą męską, dla przydania im znamion tzw. regularności w czasach, kiedy nie istniało odrębne organizacyjnie wolnomularstwo kobiece. Ich obrzędy były nieco odmienne od męskich.
Jedną z polskich lóż adopcyjnych była „Wielka Loża Adopcyjna pod Klimatem Warszawy”, która została „adoptowana”,czyli założona w 1769 roku przez powstałą dwa lata wcześniej lożę „Cnotliwy Sarmata”. Mistrzynią tej loży została Teresa z Ossolińskich Potocka, należały też do niej m.in. Luiza Aloe, Anna z Rzewuskich Humiecka oraz Elżbieta z Czartoryskich Lubomirska.
Loża sprawiedliwa i doskonała – pracująca prawidłowo, do czego potrzeba obecności przynajmniej siedmiu jej członków (4 mistrzów,3 czeladników).
Loże doskonalenia – w RSDU oznaczają loże od 4. do 14. stopnia.
Loże pokątne, dzikie – loże bez patentu, uznania przez jakąś masońską obediencję, nieregularne.
Łańcuch Jedności - jest to między innymi symbol dążenia BB:. i SS:. do solidarności ponad wszelkimi podziałami, solidarności ponadnarodowej, ponadwyznaniowej. To wyraz miłości i wzmacniania więzów braterskich, solidarności, łączność poprzez tradycję z pokoleniami poprzedzającymi. Łańcuch jedności tworzony jest w sposób widzialny przez wolnomularzy na zakończenie rytualnego posiedzenia loży. Tworzą do wolnomularze, stojąc w kole, trzymając się za skrzyżowane przed sobą ręce, podając prawa rękę Bratu lub Siostrze stojącej po lewej stronie. Równocześnie Łańcuch Jedności w sposób symboliczny umożliwia jedność ze wszystkimi wolnomularzami w czasie i przestrzeni. Jest to jeden z momentów, kiedy w Świątyni zdejmuje się białe rękawiczki.
Łopata jest symbolem narzędzi, dzięki którym mason może kształtować świat.
Masoneria biała – masoneria administracyjna, najbardziej ekskluzywna grupa tworząca trzy ostatnie stopnie wtajemniczenia.
Jest stopnie to:
31° Wielki (Inspektor-Inkwizytor) Komandor
32° Wzniosły Książę Królewskiej Tajemnicy (Książę Królewskiego Sklepienia)
33° I OSTATNI: Suwerenny Wielki Inspektor Generalny (Najwyższy Inspektor)
Kamień – pojęcie symboliczne zaczerpnięte z mularstwa operatywnego, mason uważa siebie samego za kamień, który jest składnikiem budowy Świątyni; mason pracuje nad obróbką symbolicznego kamienia: jako uczeń obrabia surowy kamień dopóki nie uzyska formy kubicznej, jako czeladnik buduje z kamieni kubicznych ściany Świątyni, jako mistrz pracuje nad budową sklepień.
Kamień nieociosany – nowo przyjęty do loży wolnomularz.
Kamień ociosany – osoba, która przeszła proces duchowego doskonalenia.
Kapituły – jednostki organizacyjne wolnomularstwa, gdzie mistrzowie otrzymują wyższe stopnie. Dzielą się na niższe (4 i 5 stopień) i wyższe (6 i 7 stopień).
Katechizm – instrukcja masońska, z podziałem na poszczególne stopnie, katechizm ucznia, czeladnika, mistrza. Objaśnia podstawowe zasady, rytuały i symbole dla danego stopnia.
Kątownica – inaczej Węgielnica
Kielnia – związana z symboliką masońską poprzez historyczne pochodzenie od grup murarzy. Jest symbolem codziennej, żmudnej pracy nad budowaniem prawdziwej świątyni ducha, czyli czyszczenia ludzi z przesądów.
Klejnoty ruchome – ozdoby szarfy masońskiej, oznaka stopnia wtajemniczenia. Są one często metalowe lub wysadzane szlachetnymi kamieniami.
Klepsydra - jest symbolem ludzkiego życia. Zauważ, jak szybko płynie piasek i jak prędko nasze życie dobiega końca. Nie możemy bez zdziwienia patrzyć na te małe cząsteczki zawarte w tej maszynie - jak przemijają niemal niezauważalnie; a jednak, ku naszemu zdziwieniu, w przeciągu godziny wyczerpują się. Tak samo dzieje się z człowiekiem. Dziś rozwija łagodne liście nadziei; jutro kwitnie; następnego dnia nadchodzi mróz, który szczypie pędy; i kiedy myśli, że jego wielkość jeszcze przed nim, upada, jak liście jesienią, aby wzbogacić naszą matkę ziemię.
Klucz – w symbolice masońskiej klucz oznacza milczenie i roztropność.
Kobierzec – dywan lub rysunek na podłodze świątyni zawierający wiodące symbole odpowiednie dla potrzeb aktualnego stopnia wtajemniczenia wolnomularskiego. Przedstawia tzw. „obraz loży”, czyli symbolicznie ujęta zawartość loży danego stopnia (kolumny, stopnie, okna loży itd) oraz Słońce, Księżyc.
Kogut – symbol czujności.
Kolegium Oficerów – ciało kolegialne urzędników lóż masońskich.
Kolumny Boaz i Jakin – miejsce "pobierania płacy", czyli nabywania wiedzy wolnomularskiej. Symbole sił męskich (J) i żeńskich (B). Na kolumnie Boaz uwidaczniany jest często świat, zaś na Jakin – niebo (sfera wyższa). Jakin i Booz - stoją przy wejściu wewnątrz każdej loży. Odwrotnie niż w świątyni Salomona, gdzie umiejscowione były przed wejściem, na zewnątrz. Zwykle kolumna Booz jest kolumną północy, a Jakin - południa, choć np. w tradycji Wielkiego Wschodu Francji rzecz ma się na odwrót. Generalnie kolumna południowa związana jest z czeladnikami i symbolizuje stabilność oraz szczerość. Kolumna północna kojarzy się z miejscem najsłabiej w loży oświetlonym i dlatego zasiadają pod nią uczniowie, którzy posiadają najniższy stopień masońskiego wtajemniczenia.
Kolumny Enocha – według legendy Enoch stworzył 2 kolumny – z marmuru i z brązu, by nic – ani powódź, ani ogień – nie zniszczyło uniwersalnych prawd, jakie Enoch postanowił zapisać na kolumnach. Na fartuszku masońskim George'a Washingtona ukazano cztery kolumny – dwie na pierwszym planie to właśnie kolumny Enocha, zaś dwie na dalszym – Boaz (po lewej) i Jakin (po prawej).
Komisja Inwestygacyjna – kilkuoosobowe ciało przeprowadzające rozmowę lub rozmowy z kandydatem na wolnego mularza, która następnie przedstawia swoją opinię lub opinie poszczególnych członków komisji podczas rytualnego posiedzenia loży, a ta na podstawie owych opini podejmuje decyzję o dopuszczeniu bądź odrzuceniu kandydata do dalszych czynności związanych z przyjęciem do wolnomularstwa, w szczególności do tzw. przesłuchania pod opaską.
Konsekracja - Loże masońskie, podobnie jak starożytne świątynie i współczesne kościoły, zawsze były konsekrowane. Rytuał poświęcenia jest wykonywany przez Wielkiego Mistrza, gdy mówi się, że Loża jest konsekrowana w dużej formie; przez Zastępcę Wielkiego Mistrza, gdy mówi się, że jest konsekrowana w należytej formie; lub przez pełnomocnika Wielkiego Mistrza, gdy mówi się, że jest konsekrowana w formie. Wielki Mistrz, w towarzystwie swoich oficerów, udaje się do sali nowej Loży, gdzie po zakończeniu ceremonii opisanych we wszystkich instrukcjach i monitorach uroczyście poświęca Lożę elementami kukurydzy, wina i oliwy, po czym loża zostaje oddana i utworzona, a oficerowie zainstalowani.
Konwent – walne zgromadzenie stowarzyszenia wolnomularskiego.
Kosa - jest emblematem czasu, który tnie kruchą nitkę naszego życia i rzuca nas w wieczność. Zauważ, jakie spustoszenie czyni Kosa Czasu pośród ludzkiej rasy. Jeśli przypadkiem umkniemy licznym chorobom i wypadkom dzieciństwa i młodości i w zdrowiu i wigorze przeżyjemy lata męskości, jednak musimy być ścięci przez pożerającą wszystko Kosę Czasu i zgromadzeni w krainie, gdzie nasi ojcowie poszli przed nami.
Kotwica i Arka - są emblematami uzasadnionej nadziei i dobrze spędzonego życia. Są symbolem Świętej Arki, która bezpiecznie prowadzi nas przez to burzliwe morze kłopotów oraz tej Kotwicy, która bezpiecznie trzyma nas w spokojnej przystani, gdzie nie kłopoczą nas niegodziwcy, a zmęczeni odpoczywają.
Krzyż lotaryński – był symbolem Andegaweńskim, wcześniej używany był również przez templariuszy. Z tego powodu wykorzystywany w obrzędach masońskich przy inicjacji stopnia „Rycerz Świątyni”. Używany w herbach może wywodzić się jednak z innych form krzyża.
Krzyż zdwojony – jako krzyż święceń symbolizuje pięć ran Chrystusa. Używany także jako symbol masoński: trójramienny – mistrz loży, dwuramienny – sekretarz loży.
Księga architektury – zbiór sprawozdań z kolejnych posiedzeń loży.
Księga Immatrykulacyjna – rejestr członków loży według kolejności ich występowania z uwzględnieniem zawodu cywilnego, daty, miejsca urodzenia i zamieszkania oraz stopnia wolnomularskiego.
Księga Konstytucji - strzeżona przez Miecz Tylera przypomina nam, abyśmy zawsze byli czujni i ostrożni w swoich myślach, słowach i czynach, szczególnie w obliczu wrogów Masonerii, zawsze nosząc w pamięci te prawdziwie masońskie cnoty, milczenie i ostrożność.
Księga Pamięci – rejestr zmarłych członków loży.
Księga Świętego Prawa - w lożach tradycyjnych księga ta symbolizuje objawioną Wolę Bożą, a w połączeniu z węgielnicą i cyrklem obrazuje poszukiwania ostatecznej prawdy w świętym tekście. W zależności od rodzaju obrządku i tradycji danego kraju, może być nią Biblia lub też inna Święta Księga jednej z wielkich religii światowych. Inicjowany do loży zwykle składa przysięgę na Świętą Księgę tej religii, którą wyznaje lub która jest mu najbliższa. Najczęściej spotykaną w lożach na świecie Księgą Świętego Prawa jest Biblia, podczas prac rytualnych otwarta na pierwszej stronie Ewangelii według św. Jana.
Księżyc - traktowany z wielkim szacunkiem przez masonów, którzy postrzegają go jako biblijnego władcę nocy i jako przypomnienie o regularności postępowania Mistrza Loży. Ale jest też wyższa symbolika przypisywana Księżycowi: reprezentuje Starszego Strażnika na Zachodzie, który jest egipską tradycją, która kojarzy Księżyc z tym kierunkiem.
Niektórzy masońscy badacze uważają, że symbolika Księżyca ma być równoległa do "Wszechmocnego Mistrza", kojarzonego ze Słońcem i jońską kolumną Mądrości.
Kukurydza, wino i olej - są elementami masońskiej konsekracji. Podczas procesji kukurydza jest przenoszona w złotym dzbanku, wino i olej są umieszczane w srebrnych naczyniach.
Kwadrat i Kompasy - są najbardziej znanymi i rozpoznawalnymi symbolami wolnomularzy. Kwadrat reprezentujący moralność oznacza, że masoni muszą "dzielić swoje działania przez kwadrat cnoty z całą ludzkością".
Kompas mierzy wtedy zdolność do rozsądnego prowadzenia działań w określonych granicach. Innymi słowy, razem Kwadrat i Kompasy przypominają masonom eksplorowanie ich pragnień i pasji bez wychodzenia poza sferę moralnego zachowania.
Landmark – niepodważalne prawa wolnomularzy, narodowe lub lokalne tradycje wolnomularskie, akceptowane w masonerii regularnej.
Liczba trzy – symbolizuje zasadę trzech wartości: wiedzy, piękna i siły.
Lina holownicza - jest przyczepiona do szaty masońskiej, symbolizuje przymierze wiążące wszystkich masonów.
Linia - w symbolice masońskiej symbol sprawiedliwego sądu.
Litera G - monogram słów:
1.Generacja - siła kolejnych pokoleń
2.Grawitacja - siła rządząca ruchem ciał i materii, siła przyciągająca braterstwo serc wolnomularzy
3.Geometria - fudament nauk ścisłych, bez nich skazani jesteśmy na próżne spekulacje
4.Geniusz - inteligencja umożliwiająca odkrywanie sprawiedliwości i prawdy
5.Gnoza - najgłębsza i najpłodniejsza wiedza moralna, siła postępu
Stąd też w naszym symbolu na czele strony - gwiazda pięcioramienna wpisana w miejsce, gdzie na ogół jest litera G.
Lowton (lufton) – syn masona; w stosunku do masonerii, do czasu inicjacji jest w lepszej pozycji niż zwykły profan, gdyż łatwiej jest wejść mu do zakonu masońskiego, choć musi przejść tę samą ceremonię inicjacji.
Loża (sanskr.Log-świat) – zwana też Warsztatem, podstawowa jednostka organizacyjna wolnomularstwa jak i miejsce spotkań wolnomularzy. Dla powołania loży potrzeba przynajmniej siedmiu mistrzów wolnomularskich oraz zgody władz obediencji. Loża wolnomularska jest pomieszczeniem zbudowanym na planie kwadratu, zorientowanym zgodnie z głównymi kierunkami geograficznymi, z najważniejszym Wschodem.
Loże działają w różnych obrządkach, rytach. Stowarzyszenia kilku lóż tworzą obediencję. Każda loża posiada duży stopień autonomii. Rytualne prace loży odbywają się w wolnomularskiej świątyni. W przeciwieństwie do pomieszczenia/budowli religijnej, ta jest świecka, filozoficzna i filantropijna. Poza samym rytuałem, istotnym elementem prac lożowych są tzw. deski, czyli referaty, które następnie są dyskutowane.
Loża adopcyjna – masońska loża kobieca, istniały w XVIII w. Były związane z jakąś uznaną lożą męską, dla przydania im znamion tzw. regularności w czasach, kiedy nie istniało odrębne organizacyjnie wolnomularstwo kobiece. Ich obrzędy były nieco odmienne od męskich.
Jedną z polskich lóż adopcyjnych była „Wielka Loża Adopcyjna pod Klimatem Warszawy”, która została „adoptowana”,czyli założona w 1769 roku przez powstałą dwa lata wcześniej lożę „Cnotliwy Sarmata”. Mistrzynią tej loży została Teresa z Ossolińskich Potocka, należały też do niej m.in. Luiza Aloe, Anna z Rzewuskich Humiecka oraz Elżbieta z Czartoryskich Lubomirska.
Loża sprawiedliwa i doskonała – pracująca prawidłowo, do czego potrzeba obecności przynajmniej siedmiu jej członków (4 mistrzów,3 czeladników).
Loże doskonalenia – w RSDU oznaczają loże od 4. do 14. stopnia.
Łańcuch Jedności - jest to między innymi symbol dążenia BB:. i SS:. do solidarności ponad wszelkimi podziałami, solidarności ponadnarodowej, ponadwyznaniowej. To wyraz miłości i wzmacniania więzów braterskich, solidarności, łączność poprzez tradycję z pokoleniami poprzedzającymi. Łańcuch jedności tworzony jest w sposób widzialny przez wolnomularzy na zakończenie rytualnego posiedzenia loży. Tworzą do wolnomularze, stojąc w kole, trzymając się za skrzyżowane przed sobą ręce, podając prawa rękę Bratu lub Siostrze stojącej po lewej stronie. Równocześnie Łańcuch Jedności w sposób symboliczny umożliwia jedność ze wszystkimi wolnomularzami w czasie i przestrzeni. Jest to jeden z momentów, kiedy w Świątyni zdejmuje się białe rękawiczki.
Łopata jest symbolem narzędzi, dzięki którym mason może kształtować świat.
Masoneria biała – masoneria administracyjna, najbardziej ekskluzywna grupa tworząca trzy ostatnie stopnie wtajemniczenia.
Jest stopnie to:
31° Wielki (Inspektor-Inkwizytor) Komandor
32° Wzniosły Książę Królewskiej Tajemnicy (Książę Królewskiego Sklepienia)
33° I OSTATNI: Suwerenny Wielki Inspektor Generalny (Najwyższy Inspektor)
Obejmuje uniwersalnie stopnie quasirycerskie lub rycerskie o charakterze zbrojnym i religijnym (chrześcijańskim).
Masoneria błękitna – inaczej symboliczna. Powszechna nazwa pierwszych trzech stopni masońskich, wywodzących się z historii i wspólnych dla wszystkich rytów masońskich. Stopnie te to: uczeń, czeladnik i mistrz. Loże masonerii błękitnej określa się często mianem loży świętojańskich. Masoneria błękitna jest bardzo liczna i stanowi swoisty przedsionek do właściwej, wewnętrznej masonerii.
Stopnie masonerii błękitnej to:
1° Uczeń
2° Czeladnik
3° Mistrz
Masoneria czarna – obejmująca stopnie filozoficzne, czyli:
19° Wielki Kapłan Niebieskiego Jeruzalem (Wzniosły Szkot)
20° Wielki Mistrz Lóż Symbolicznych
21° Noachita lub Rycerz Pruski
22° Rycerz Królewskiego Topora lub Książę Libanu
23° Urzędnik (Obrońca) Przybytku
24° Książę Przybytku
25° Kawaler (Rycerz) Miedzianego Węża
26° Książę Łaski
27° Najwyższy Komandor Świątyni
28° Kawaler (Rycerz) Słońca
29° Wielki Rycerz (Szkot) św. Andrzeja (Szkockiego)
30° Rycerz Kadosz
Masoneria czerwona – stopnie kapitularne:
4° Mistrz Tajny
5° Mistrz Doskonały
6° Sekretarz Tajny
7° Przełożony i Sędzia
8° Nadzorca Budowli
9° Mistrz (Rycerz) Wybrany z Dziewięciu
10° Mistrz (Rycerz) Wybrany z Piętnastu
11° Wzniosły Kawaler (Rycerz) Wybrany
12° Wielki Mistrz Budowniczy
13° Mason Królewskiego Sklepienia
14° Wybrany Doskonały albo Wielki Wybrany (Wielki Szkot Świętego Sklepienia Jakuba)
15° Kawaler (Rycerz) Wschodu lub Miecza
16° Książę Jerozolimski
17° Kawaler (Rycerz) Wschodu i Zachodu
18° (Najwyższy) Rycerz (Książę) Różokrzyżowiec
Masoneria błękitna – inaczej symboliczna. Powszechna nazwa pierwszych trzech stopni masońskich, wywodzących się z historii i wspólnych dla wszystkich rytów masońskich. Stopnie te to: uczeń, czeladnik i mistrz. Loże masonerii błękitnej określa się często mianem loży świętojańskich. Masoneria błękitna jest bardzo liczna i stanowi swoisty przedsionek do właściwej, wewnętrznej masonerii.
Stopnie masonerii błękitnej to:
1° Uczeń
2° Czeladnik
3° Mistrz
Masoneria czarna – obejmująca stopnie filozoficzne, czyli:
19° Wielki Kapłan Niebieskiego Jeruzalem (Wzniosły Szkot)
20° Wielki Mistrz Lóż Symbolicznych
21° Noachita lub Rycerz Pruski
22° Rycerz Królewskiego Topora lub Książę Libanu
23° Urzędnik (Obrońca) Przybytku
24° Książę Przybytku
25° Kawaler (Rycerz) Miedzianego Węża
26° Książę Łaski
27° Najwyższy Komandor Świątyni
28° Kawaler (Rycerz) Słońca
29° Wielki Rycerz (Szkot) św. Andrzeja (Szkockiego)
30° Rycerz Kadosz
Masoneria czerwona – stopnie kapitularne:
4° Mistrz Tajny
5° Mistrz Doskonały
6° Sekretarz Tajny
7° Przełożony i Sędzia
8° Nadzorca Budowli
9° Mistrz (Rycerz) Wybrany z Dziewięciu
10° Mistrz (Rycerz) Wybrany z Piętnastu
11° Wzniosły Kawaler (Rycerz) Wybrany
12° Wielki Mistrz Budowniczy
13° Mason Królewskiego Sklepienia
14° Wybrany Doskonały albo Wielki Wybrany (Wielki Szkot Świętego Sklepienia Jakuba)
15° Kawaler (Rycerz) Wschodu lub Miecza
16° Książę Jerozolimski
17° Kawaler (Rycerz) Wschodu i Zachodu
18° (Najwyższy) Rycerz (Książę) Różokrzyżowiec
Rytuały tych stopni doskonalenia kontynuują wątki mistrzowskie opowiadają o budowie zburzonej Świątyni Salomona i odnalezieniu Słowa Mistrza.
Masoneria operatywna - termin ten odnosi się zasadniczo do czasów pierwotnego wolnomularstwa, kiedy jeszcze loże były formą organizacji cechowej kamieniarzy (murarzy). Operatywność oznacza tu prace wykonywane fizycznie (obróbka kamienia, projektowanie i wykonawstwo budynku itp). W dzisiejszych czasach termin ten stosuje się czasem dla nieco żartobliwego określenia prac wykonywanych na potrzeby loży (remont, dekoracja ścian itp.).
Masoneria spekulatywna - inaczej: wolnomularstwo filozoficzne. Określenie to odnosi się do obecnego (nowożytnego) charakteru masonerii. Oznacza ono symboliczny charakter pracy - każdy wolnomularz jest kamieniem, który stopniowo, drogą samorozwoju, przekształca się w jednostkę szlachetną i potrzebną społeczeństwu, działającą dla jego dobra.
Miecz Ognisty – miecz z klingą w kształcie płomienia, symbol żywej myśli i czujności (posługuję się nim Czcigodny pasując adepta na masona).
Miecz skierowany w Nagie Serce demonstruje nam, że sprawiedliwość wcześniej czy później dosięgnie nas; i mimo że nasze myśli, słowa i czyny mogą pozostać ukryte przed oczami ludzi.
Mistrz Ceremonii – członek loży, prowadzący sprawy bieżące dotyczące rytuału.
Mistrz Harmonii – zajmuje się muzyką lożową, inicjuje śpiewy etc.
Młotek – symbol władzy i woli, mocy, pracy, działania. W masonerii używany w czasie posiedzeń loży dla rozpoczynania poszczególnych etapów posiedzenia. Uderzeniem młotka zaczyna się i kończy posiedzenie loży.
Mówca – członek loży, strażnik konstytucji i przepisów ogólnych, do obowiązków Mówcy należy zgłaszanie wniosków do głosowania.
Naczynie z kadzidłem jest emblematem czystego serca, które zawsze jest akceptowaną ofiarą dla Bóstwa, i jak ono się jarzy od gorąca, tak samo nasze serca powinny promieniować wdzięcznością dla wielkiego i dobroczynnego Autora naszej egzystencji za wielorakie błogosławieństwa i przyjemności, którymi się radujemy.
Obediencja – struktura złożona z kilku samodzielnych lóż. Jest to jednostka niezależna, bez władzy zwierzchniej i bez dalszych rozgałęzień. Obediencje przyjmują przeważnie organizacyjne formy prawne oparte na ustawach o stowarzyszeniach kraju, w którym się znajdują.
Obraz loży – prowadzony na bieżąco spis członków loży lub symboliczny obraz loży, czyli Kobierzec.
Obrządki masońskie – masoneria wykształciła skomplikowane obrządki wywodzące się z obrządku stosowanego w lożach średniowiecznych wolnomularzy operatywnych, wzbogaconego o współczesne elementy. Należą do nich:
– otwarcie i zamknięcie loży
– podniesienia kandydata do odpowiedniego poziomu wtajemniczenia. W czasie wypełniania tego obrządku adeptowi zdradzane są pewne tajemnice oraz przekazywane słowa konieczne do komunikacji między braćmi oraz gesty pozwalające ich rozpoznać. W czasie inicjacji adept składa także przysięgę, w której zobowiązuje się zachować w tajemnicy wszelkie informacje uzyskane w loży. W czasie przysięgi opisuje się także rodzaj kary, jaka ma go spotkać w wypadku naruszenia tajemnicy. Wykonanie kar ma się wiązać z torturami i z wyjątkiem pierwszego stopnia wtajemniczenia kara jest śmiertelna. Dziś jest to bardziej element tradycji niż realnych zasad.
Rytuały masońskie mają umacniać braterską więź, poczucie wspólnoty i tożsamości, a także wprowadzać odpowiednią podniosłą atmosferę sprzyjającą refleksji. Podczas prac wolnomularze noszą białe rękawiczki i fartuszki, a kobiety suknie.
Odźwierny – wolnomularz czuwający nad bezpieczeństwem prac loży.
Oficer – brat w stopniu mistrza, który w loży sprawuje określona funkcję (urząd).
Oko – symbol świadomości, mądrości, Wielkiego Architekta.
Ołtarz masoński – miejsce w loży masońskiej w którym, przy małym stole pracuje Czcigodny. Na ołtarzu znajduje się konstytucja masońska i trójramienny świecznik.
Orzeł dwugłowy - jest to symbol równowagi pomiędzy dobrem a złem. Twierdzono również, że "orły dwugłowe łączą dwa domy (rodziny), Abrahama i Lota, Boaz i Ruth" . O ile małe znaczenie mają twierdzenia o hermetycznym źródle symboliki masońskiej, należy zwrócić uwagę na twierdzenia, że orzeł jest znakiem skorpiona i symbolizuje transformację; dlatego podwójne głowy są symbolem pojednania materii i ducha. Obecnie jest godłem Rytu Szkockiego Dawnego i Uznanego.
Ostateczna Inicjacja - zakończenie ziemskiej egzystencji masona.
Masoneria operatywna - termin ten odnosi się zasadniczo do czasów pierwotnego wolnomularstwa, kiedy jeszcze loże były formą organizacji cechowej kamieniarzy (murarzy). Operatywność oznacza tu prace wykonywane fizycznie (obróbka kamienia, projektowanie i wykonawstwo budynku itp). W dzisiejszych czasach termin ten stosuje się czasem dla nieco żartobliwego określenia prac wykonywanych na potrzeby loży (remont, dekoracja ścian itp.).
Masoneria spekulatywna - inaczej: wolnomularstwo filozoficzne. Określenie to odnosi się do obecnego (nowożytnego) charakteru masonerii. Oznacza ono symboliczny charakter pracy - każdy wolnomularz jest kamieniem, który stopniowo, drogą samorozwoju, przekształca się w jednostkę szlachetną i potrzebną społeczeństwu, działającą dla jego dobra.
Miecz Ognisty – miecz z klingą w kształcie płomienia, symbol żywej myśli i czujności (posługuję się nim Czcigodny pasując adepta na masona).
Miecz skierowany w Nagie Serce demonstruje nam, że sprawiedliwość wcześniej czy później dosięgnie nas; i mimo że nasze myśli, słowa i czyny mogą pozostać ukryte przed oczami ludzi.
Mistrz Ceremonii – członek loży, prowadzący sprawy bieżące dotyczące rytuału.
Mistrz Harmonii – zajmuje się muzyką lożową, inicjuje śpiewy etc.
Młotek – symbol władzy i woli, mocy, pracy, działania. W masonerii używany w czasie posiedzeń loży dla rozpoczynania poszczególnych etapów posiedzenia. Uderzeniem młotka zaczyna się i kończy posiedzenie loży.
Mówca – członek loży, strażnik konstytucji i przepisów ogólnych, do obowiązków Mówcy należy zgłaszanie wniosków do głosowania.
Naczynie z kadzidłem jest emblematem czystego serca, które zawsze jest akceptowaną ofiarą dla Bóstwa, i jak ono się jarzy od gorąca, tak samo nasze serca powinny promieniować wdzięcznością dla wielkiego i dobroczynnego Autora naszej egzystencji za wielorakie błogosławieństwa i przyjemności, którymi się radujemy.
Obediencja – struktura złożona z kilku samodzielnych lóż. Jest to jednostka niezależna, bez władzy zwierzchniej i bez dalszych rozgałęzień. Obediencje przyjmują przeważnie organizacyjne formy prawne oparte na ustawach o stowarzyszeniach kraju, w którym się znajdują.
Obraz loży – prowadzony na bieżąco spis członków loży lub symboliczny obraz loży, czyli Kobierzec.
Obrządki masońskie – masoneria wykształciła skomplikowane obrządki wywodzące się z obrządku stosowanego w lożach średniowiecznych wolnomularzy operatywnych, wzbogaconego o współczesne elementy. Należą do nich:
– otwarcie i zamknięcie loży
– podniesienia kandydata do odpowiedniego poziomu wtajemniczenia. W czasie wypełniania tego obrządku adeptowi zdradzane są pewne tajemnice oraz przekazywane słowa konieczne do komunikacji między braćmi oraz gesty pozwalające ich rozpoznać. W czasie inicjacji adept składa także przysięgę, w której zobowiązuje się zachować w tajemnicy wszelkie informacje uzyskane w loży. W czasie przysięgi opisuje się także rodzaj kary, jaka ma go spotkać w wypadku naruszenia tajemnicy. Wykonanie kar ma się wiązać z torturami i z wyjątkiem pierwszego stopnia wtajemniczenia kara jest śmiertelna. Dziś jest to bardziej element tradycji niż realnych zasad.
Rytuały masońskie mają umacniać braterską więź, poczucie wspólnoty i tożsamości, a także wprowadzać odpowiednią podniosłą atmosferę sprzyjającą refleksji. Podczas prac wolnomularze noszą białe rękawiczki i fartuszki, a kobiety suknie.
Odźwierny – wolnomularz czuwający nad bezpieczeństwem prac loży.
Oficer – brat w stopniu mistrza, który w loży sprawuje określona funkcję (urząd).
Oko – symbol świadomości, mądrości, Wielkiego Architekta.
Ołtarz masoński – miejsce w loży masońskiej w którym, przy małym stole pracuje Czcigodny. Na ołtarzu znajduje się konstytucja masońska i trójramienny świecznik.
Orzeł dwugłowy - jest to symbol równowagi pomiędzy dobrem a złem. Twierdzono również, że "orły dwugłowe łączą dwa domy (rodziny), Abrahama i Lota, Boaz i Ruth" . O ile małe znaczenie mają twierdzenia o hermetycznym źródle symboliki masońskiej, należy zwrócić uwagę na twierdzenia, że orzeł jest znakiem skorpiona i symbolizuje transformację; dlatego podwójne głowy są symbolem pojednania materii i ducha. Obecnie jest godłem Rytu Szkockiego Dawnego i Uznanego.
Ostateczna Inicjacja - zakończenie ziemskiej egzystencji masona.
Ostatnie wrota - symbol śmierci człowieka materialnego. Śmierć równoznaczna jest ze zmartwychwstaniem, ponownymi narodzinami.
Patent – licencja regularności. Zezwolenie jurysdykcji masońskiej na utworzenie warsztatu. Loże otrzymują patent konstytucyjny, zwany kartą, kapituły-list kapitularny, rady-patent filozoficzny.
Pelikan – symbol ofiarności (legendarny pelikan karmił własną krwią swe pisklęta), symbol często używany w masonerii szkockiej wyższych stopni.
Pentagram - symbol mikrokosmosu.
Pion – symbol równowagi i prawa moralnego.
Płaca
Pobieranie płacy – zdobywanie masońskiej wiedzy. Uczniowie pobierają płacę przy kolumnie północnej, czeladnicy- przy południowej.
Podniesienie płacy – podniesienie na wyższy stopień.
Podróż – symboliczne czynności pokazujące drogę od "Ciemności" do "Światła. Trzy podróże ucznia, pięć podróży czeladnika, siedem podróży mistrza-oznaczają etapy szkolenia i doskonalenia. Mason odbywający podróż jest wolnomularzem kształcącym się, poszukującym prawdy.
Południe – symboliczna godzina rozpoczęcia prac lożowych oraz miejsce, gdzie zasiadają czeladnicy. Jest lepiej oświetlone niż "Północ". Chodzi tu o astronomiczne południe, gdy słońce stoi w zenicie. W rzeczywistości loże zwykle otwierane są wieczorem, by umożliwić uczestnictwo osobom pracującym. Wymóg otwarcia loży w południe obchodzi się tłumacząc, że skoro ziemia jest okrągła i obraca się wokół swej osi, w każdej chwili w jakimś punkcie globu słońce stoi w zenicie.
Potrójne Tau - Tau jest dziewiętnastą literą alfabetu greckiego.
Posiada różne znaczenia. Po pierwsze, nazwy Hiram z Tyru i Hiram Abif pojawiają się w języku fenickim z tymi samymi literami "H" i "T", co w języku angielskim. Dlatego Potrójne Tau przyjmuje interpretację pierwszych liter w imieniu Hirama Abifa.
Po drugie, oznacza także TH, Templum Hierosolym , świątynię jerozolimską, a kiedy używany jest jako symbol Łuk Królewski, niektóre jurysdykcje nauczają, że noszący uznaje się za sługę Bożego.
Po trzecie, chrześcijanie znjdujący się pod wpływami greckimi lub rzymskimi używali w starożytności krzyża tau. Podstawa potrójnego Tau w historii wczesnego kościoła oznaczałaby trójcę: ojca, syna i ducha świętego. Wiara w trójjedyną naturę bóstwa jest wspólna dla wielu wyznań i religii.
Poziomica – symbol równości i harmonii.
Północ – symboliczna godzina zakończenia prac lożowych, część loży „najgorzej oświetlona”, w której siedzą uczniowie.
Profan – każdy kto nie jest masonem, określany także jako Światowy.
Pszczoła, ul pszczeli – symbol pilności i pracowitości.
Przesłuchanie pod opaską – przesłuchanie kandydata do zakonu masońskiego, w którym występuje on z zasłoniętymi oczami w loży. Mistrzowie lożowi mogą mu wtedy zadawać dowolne pytania mające ustalić poziom jego wiedzy o zasadach wolnomularskich oraz gotowości do przystąpienia do zakonu wolnomularskiego. Bywa, że kandydaci, którzy pomyślnie przeszli przesłuchania Komisji Inwestygacyjnej, odpadają po przesłuchaniu pod opaską.
Patent – licencja regularności. Zezwolenie jurysdykcji masońskiej na utworzenie warsztatu. Loże otrzymują patent konstytucyjny, zwany kartą, kapituły-list kapitularny, rady-patent filozoficzny.
Pelikan – symbol ofiarności (legendarny pelikan karmił własną krwią swe pisklęta), symbol często używany w masonerii szkockiej wyższych stopni.
Pentagram - symbol mikrokosmosu.
Pion – symbol równowagi i prawa moralnego.
Płaca
Pobieranie płacy – zdobywanie masońskiej wiedzy. Uczniowie pobierają płacę przy kolumnie północnej, czeladnicy- przy południowej.
Podniesienie płacy – podniesienie na wyższy stopień.
Podróż – symboliczne czynności pokazujące drogę od "Ciemności" do "Światła. Trzy podróże ucznia, pięć podróży czeladnika, siedem podróży mistrza-oznaczają etapy szkolenia i doskonalenia. Mason odbywający podróż jest wolnomularzem kształcącym się, poszukującym prawdy.
Południe – symboliczna godzina rozpoczęcia prac lożowych oraz miejsce, gdzie zasiadają czeladnicy. Jest lepiej oświetlone niż "Północ". Chodzi tu o astronomiczne południe, gdy słońce stoi w zenicie. W rzeczywistości loże zwykle otwierane są wieczorem, by umożliwić uczestnictwo osobom pracującym. Wymóg otwarcia loży w południe obchodzi się tłumacząc, że skoro ziemia jest okrągła i obraca się wokół swej osi, w każdej chwili w jakimś punkcie globu słońce stoi w zenicie.
Potrójne Tau - Tau jest dziewiętnastą literą alfabetu greckiego.
Posiada różne znaczenia. Po pierwsze, nazwy Hiram z Tyru i Hiram Abif pojawiają się w języku fenickim z tymi samymi literami "H" i "T", co w języku angielskim. Dlatego Potrójne Tau przyjmuje interpretację pierwszych liter w imieniu Hirama Abifa.
Po drugie, oznacza także TH, Templum Hierosolym , świątynię jerozolimską, a kiedy używany jest jako symbol Łuk Królewski, niektóre jurysdykcje nauczają, że noszący uznaje się za sługę Bożego.
Po trzecie, chrześcijanie znjdujący się pod wpływami greckimi lub rzymskimi używali w starożytności krzyża tau. Podstawa potrójnego Tau w historii wczesnego kościoła oznaczałaby trójcę: ojca, syna i ducha świętego. Wiara w trójjedyną naturę bóstwa jest wspólna dla wielu wyznań i religii.
Poziomica – symbol równości i harmonii.
Północ – symboliczna godzina zakończenia prac lożowych, część loży „najgorzej oświetlona”, w której siedzą uczniowie.
Profan – każdy kto nie jest masonem, określany także jako Światowy.
Pszczoła, ul pszczeli – symbol pilności i pracowitości.
Przesłuchanie pod opaską – przesłuchanie kandydata do zakonu masońskiego, w którym występuje on z zasłoniętymi oczami w loży. Mistrzowie lożowi mogą mu wtedy zadawać dowolne pytania mające ustalić poziom jego wiedzy o zasadach wolnomularskich oraz gotowości do przystąpienia do zakonu wolnomularskiego. Bywa, że kandydaci, którzy pomyślnie przeszli przesłuchania Komisji Inwestygacyjnej, odpadają po przesłuchaniu pod opaską.
Przyjęci - wolnomularze spekulatywni, budowniczowie symbolicznej Świątyni Salomona. w dawnej masonerii brytyjskiej pojęcie to odróżniało wolnomularzy spekulatywnych od operatywnych, czyli od członków cechu budowniczych.
Punkt w okręgu – punkt przedstawia pojedynczego brata (masona), okrąg stanowi granicę jego obowiązku wobec Boga i człowieka, a dwie prostopadłe równoległe linie świętych patronów - św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty .
Regularność – wolnomularski certyfikat, status "prawowierności" masońskiej. Odrębne zasady regularności mają: Wielka Zjednoczona Loża Anglii oraz Wielki Wschód Francji.
Rękawica – w masonerii biała rękawiczka była znakiem pracy do wykonania a zarazem czystych masońskich intencji.
Róża – w ezoteryzmie i ruchach masońskich stawiana na zwornikach i złączeniach jest pieczęcią doskonałości. Róża jest symbolem tajemnicy oraz milczenia, została zaczerpnięta z tradycji różokrzyżowców.
Rysunek, deska kreślarska – specyficzne określenie przemówienia lub referatu wygłaszanego z okazji pracy rytualnej loży lub na sali konferencyjnej.
Ryt Francuski Nowoczesny – jest rytem wolnomularskim stosowanym głownie przez obediencje i loże krajów romańskich. Został skodyfikowany w 1786 roku, obecna nazwa stosowana jest od 1799 roku. W 1878 roku, po usunięciu przez Wielki Wschód Francji słów Wielki Budowniczy Świata z oficjalnych dokumentów lożowych, zmienił nieco swój charakter, tracąc elementy religijno-mistyczne, chociaż większość obediencji na świecie pozostała przy pierwotnej wersji obrządku.
Obrządek składa się z siedmiu stopni, oprócz trzech podstawowych: ucznia, czeladnika i mistrza. Posiada cztery wyższe szczeble (tzw. Porządki Mądrości/Różanego Krzyża):
1° Kawaler Wybrany
2° Wielki Wybrany (Kawaler Szkocki)
3° Kawaler Wschodu (Rycerz Mason)
4° Kawaler Różanego Krzyża (Doskonały Wolnomularz)
Więcej o rycie przeczytaj TUTAJ.
Ryt Memphis-Misraim – jeden z mistyczno-ezoterycznych rytów wolnomularskich, mocno osadzony w gnostycyzmie, kabale, hermetyzmie i okultyzmie, powstały z dwóch innych rytów – Memphis i Misraim. Ich połączenie miało miejsce w roku 1899. Związany przede wszystkim z wolnomularstwem pseudoegipskim. Ryt liczy 99 stopni, na jego czele stoi Wielki Hierofant. Pozwala na tworzenie lóż kobiecych.
Ryt Szkocki Dawny i Uznany (RSDU) – jeden z dominujących i bardziej rozbudowanych rytów masońskich, mocno przeniknięty tradycją judaizmu. Wbrew nazwie, nie powstał w Szkocji, lecz w napoleońskiej Francji. Posiada 33 stopnie wtajemniczenia. Związany przede wszystkim z masonerią regularną. Dzieli się na masonerię błękitną, czerwoną, czarną i białą.
Ryt szwedzki – wolnomularski ryt obowiązujący w Szwecji, Norwegii, Danii, Islandii, Finlandii oraz w zreformowanej wersji w Niemczech. Został opracowany w drugiej połowie XVIII w. w Szwecji, na bazie różnych obrządków europejskich, zwłaszcza Ścisłej Obserwy. Ryt ma charakter ponadkonfesyjny, chrześcijańsko-mistyczny oraz rycerski. Jezus Chrystus jest uważany w nim za Najwyższego Mistrza i Prawdziwego Rycerza. Członkostwo zarezerwowane jest wyłącznie dla chrześcijan. Posiada 11 stopni.
Ryt ścisłej obserwy – jeden z najbardziej znanych rytów niemieckich, opracowany w 1751 roku przez barona Karla Gotthelf von Hunda. Utożsamiał tradycję wolnomularską z templariuszami i stawiał sobie za cel restytucję ich pozycji i majątku, a w perspektywie także zjednoczenie wszystkich wyznań i narodów chrześcijańskich. Ryt ten był zorganizowany na wzór zakonu rycerskiego. Ryt ten nie występuje już w postaci czystej, jego miejsce zajęły różne jego modyfikacje.
Ryt York – jeden z najstarszych i najbardziej szanowanych masońskich rytów, w skład którego wchodzą stopnie masonerii błękitnej. Pod koniec XVIII wieku ryt ten uległ poważnym przekształceniom na skutek modyfikacji Thomasa Dunckerley i rozwojowi masonerii Łuku Królewskigo. Nazwa rytu nie została wyjaśniona, niemniej jednak może ona być związana z Yorkiem, miastem w którym znajduje się największa średniowieczna katedra w Anglii.
Sala medytacji (Izba Rozmyślań) – małe, ciemne pomieszczenie wewnątrz loży, do którego wprowadza się kandydata do masonerii lub do wyższego stopnia w celu odbycia medytacji nad własnym życiem, co symbolicznie oznacza śmierć i przygotowanie do nowego życia.
Schody - symbol kolejnych stopni wtajemniczenia.
Sekretarz – członek loży, zajmuje się prowadzeniem zapisów lożowych.
Skarbnik – członek loży, który sprawuje pieczę nad finansami.
Sklepienie stalowe – ceremonia masońska w czasie której tworzone jest jakby sklepienie ze szpad. Ceremonia ta związana jest z nadawaniem godności honorowych oraz z wprowadzaniem dostojników na prace loży wolnomularskiej.
Słońce – symbol rozumu, światła, intelektu, rozsądku, a także jedno z trzech „małych" świateł w loży: słońce, księżyc i mistra loży. Słońce występuje w mitologii starożytnej jako bóstwo.
Słowo święte – obok znaku, chwytu, należy do wolnomularskich środków rozpoznawczych. Używane jest w ceremoniach inicjacyjnych. Mason w niebezpieczeństwie może się posłużyć tym słowem. Należy do sfery tajemnic masońskich.
Snop zboża - w czasach króla Salomona, reprezentował część pieniędzy zarobionych i zebranych z pracy mistrza.
Dzisiaj masoński snop zboża jest używany jako symbol dawno minionego czasu, głównie podczas poświęcania, konstytucji i konsekracji nowej loży i kładzenia kamieni węgielnych. Masoński snop z kukurydzy reprezentuje miłość dla mniej szczęśliwych.
Punkt w okręgu – punkt przedstawia pojedynczego brata (masona), okrąg stanowi granicę jego obowiązku wobec Boga i człowieka, a dwie prostopadłe równoległe linie świętych patronów - św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty .
Regularność – wolnomularski certyfikat, status "prawowierności" masońskiej. Odrębne zasady regularności mają: Wielka Zjednoczona Loża Anglii oraz Wielki Wschód Francji.
Rękawica – w masonerii biała rękawiczka była znakiem pracy do wykonania a zarazem czystych masońskich intencji.
Róża – w ezoteryzmie i ruchach masońskich stawiana na zwornikach i złączeniach jest pieczęcią doskonałości. Róża jest symbolem tajemnicy oraz milczenia, została zaczerpnięta z tradycji różokrzyżowców.
Rysunek, deska kreślarska – specyficzne określenie przemówienia lub referatu wygłaszanego z okazji pracy rytualnej loży lub na sali konferencyjnej.
Ryt Francuski Nowoczesny – jest rytem wolnomularskim stosowanym głownie przez obediencje i loże krajów romańskich. Został skodyfikowany w 1786 roku, obecna nazwa stosowana jest od 1799 roku. W 1878 roku, po usunięciu przez Wielki Wschód Francji słów Wielki Budowniczy Świata z oficjalnych dokumentów lożowych, zmienił nieco swój charakter, tracąc elementy religijno-mistyczne, chociaż większość obediencji na świecie pozostała przy pierwotnej wersji obrządku.
Obrządek składa się z siedmiu stopni, oprócz trzech podstawowych: ucznia, czeladnika i mistrza. Posiada cztery wyższe szczeble (tzw. Porządki Mądrości/Różanego Krzyża):
1° Kawaler Wybrany
2° Wielki Wybrany (Kawaler Szkocki)
3° Kawaler Wschodu (Rycerz Mason)
4° Kawaler Różanego Krzyża (Doskonały Wolnomularz)
Więcej o rycie przeczytaj TUTAJ.
Ryt Memphis-Misraim – jeden z mistyczno-ezoterycznych rytów wolnomularskich, mocno osadzony w gnostycyzmie, kabale, hermetyzmie i okultyzmie, powstały z dwóch innych rytów – Memphis i Misraim. Ich połączenie miało miejsce w roku 1899. Związany przede wszystkim z wolnomularstwem pseudoegipskim. Ryt liczy 99 stopni, na jego czele stoi Wielki Hierofant. Pozwala na tworzenie lóż kobiecych.
Ryt Szkocki Dawny i Uznany (RSDU) – jeden z dominujących i bardziej rozbudowanych rytów masońskich, mocno przeniknięty tradycją judaizmu. Wbrew nazwie, nie powstał w Szkocji, lecz w napoleońskiej Francji. Posiada 33 stopnie wtajemniczenia. Związany przede wszystkim z masonerią regularną. Dzieli się na masonerię błękitną, czerwoną, czarną i białą.
Ryt szwedzki – wolnomularski ryt obowiązujący w Szwecji, Norwegii, Danii, Islandii, Finlandii oraz w zreformowanej wersji w Niemczech. Został opracowany w drugiej połowie XVIII w. w Szwecji, na bazie różnych obrządków europejskich, zwłaszcza Ścisłej Obserwy. Ryt ma charakter ponadkonfesyjny, chrześcijańsko-mistyczny oraz rycerski. Jezus Chrystus jest uważany w nim za Najwyższego Mistrza i Prawdziwego Rycerza. Członkostwo zarezerwowane jest wyłącznie dla chrześcijan. Posiada 11 stopni.
Ryt ścisłej obserwy – jeden z najbardziej znanych rytów niemieckich, opracowany w 1751 roku przez barona Karla Gotthelf von Hunda. Utożsamiał tradycję wolnomularską z templariuszami i stawiał sobie za cel restytucję ich pozycji i majątku, a w perspektywie także zjednoczenie wszystkich wyznań i narodów chrześcijańskich. Ryt ten był zorganizowany na wzór zakonu rycerskiego. Ryt ten nie występuje już w postaci czystej, jego miejsce zajęły różne jego modyfikacje.
Ryt York – jeden z najstarszych i najbardziej szanowanych masońskich rytów, w skład którego wchodzą stopnie masonerii błękitnej. Pod koniec XVIII wieku ryt ten uległ poważnym przekształceniom na skutek modyfikacji Thomasa Dunckerley i rozwojowi masonerii Łuku Królewskigo. Nazwa rytu nie została wyjaśniona, niemniej jednak może ona być związana z Yorkiem, miastem w którym znajduje się największa średniowieczna katedra w Anglii.
Sala medytacji (Izba Rozmyślań) – małe, ciemne pomieszczenie wewnątrz loży, do którego wprowadza się kandydata do masonerii lub do wyższego stopnia w celu odbycia medytacji nad własnym życiem, co symbolicznie oznacza śmierć i przygotowanie do nowego życia.
Schody - symbol kolejnych stopni wtajemniczenia.
Sekretarz – członek loży, zajmuje się prowadzeniem zapisów lożowych.
Skarbnik – członek loży, który sprawuje pieczę nad finansami.
Sklepienie stalowe – ceremonia masońska w czasie której tworzone jest jakby sklepienie ze szpad. Ceremonia ta związana jest z nadawaniem godności honorowych oraz z wprowadzaniem dostojników na prace loży wolnomularskiej.
Słońce – symbol rozumu, światła, intelektu, rozsądku, a także jedno z trzech „małych" świateł w loży: słońce, księżyc i mistra loży. Słońce występuje w mitologii starożytnej jako bóstwo.
Słowo święte – obok znaku, chwytu, należy do wolnomularskich środków rozpoznawczych. Używane jest w ceremoniach inicjacyjnych. Mason w niebezpieczeństwie może się posłużyć tym słowem. Należy do sfery tajemnic masońskich.
Snop zboża - w czasach króla Salomona, reprezentował część pieniędzy zarobionych i zebranych z pracy mistrza.
Dzisiaj masoński snop zboża jest używany jako symbol dawno minionego czasu, głównie podczas poświęcania, konstytucji i konsekracji nowej loży i kładzenia kamieni węgielnych. Masoński snop z kukurydzy reprezentuje miłość dla mniej szczęśliwych.
Sól, siarka i rtęć - siarka jest symbolem umysłu, rtęć – duszy, sól – mądrości i wiedzy. Są umieszczane w kielichu, który sam jest ideograficznym symbolem zejścia do środka, z nóżką w kształcie odwróconego stożka – na dnie czary odkłada się osad. Alchemiczną Tria prima, czyli siarkę, rtęć i sól, można zestawić z trójcą: umysł, dusza i ciało. Siarka jest postrzegana jako substancja czynna - męska, zaś rtęć jako substancja bierna – żeńska. Sól jest określana jako neutralna względem siarki i rtęci, w których równoważą się przeciwne skłonności, przyrodzone ich naturze.
Stopnie doskonalenia - po osiągnięciu stopnia mistrza, wolnomularz może dla lepszego zrozumienia nauk masonerii błękitnej wstąpić do zakonu administrującego stopniami doskonalenia. Stopnie doskonalenia mogą tworzyć ryty.
Stopnie wtajemniczenia – system wtajemniczeń, których przejście wiąże się z alegorycznym poznawaniem prawd metafizycznych i moralnych. Podstawowe stopnie inicjacji masońskiej, tzw. masonerii błękitnej to uczeń, czeladnik i mistrz.
Stopnie wtajemniczenia – system wtajemniczeń, których przejście wiąże się z alegorycznym poznawaniem prawd metafizycznych i moralnych. Podstawowe stopnie inicjacji masońskiej, tzw. masonerii błękitnej to uczeń, czeladnik i mistrz.
Szpada – dawniej (przed 1789) symbolizowała równość wszystkich braci (tylko w lożach nieszlachcic mógł nosić szpadę); obecnie symbolizuje walkę, którą wolnomularze muszą prowadzić w obronie sprawiedliwości i prawdy.
Sztuka królewska (ars regia) – to określenie trzech dziedzin: alchemii, archtektury, wolnomularstwa. Najdawniej, jeszcze w antyku, dotyczyła alchemii, później, w średniowieczu, także architektury. Sztuka królewska to określenie nadane wolnomulastwu w Anglii w XVII w. Uważano, że masoneria dlatego jest "królewska", ponieważ wykonywali ją Salomon i Hiram, i że rzeczywiście na królewską nazwę zasługuje ta sztuka, której celem jest zbudować najwspanialszą świątynię ludzkości. W masonerii określenie dla pracy rytualnej, a także sposobu życia zgodnego z zasadami wolnomularstwa.
Sztylet – symbol zemsty, zawiści i zwątpienia. Rekwizyt używany przy inicjacji czeladnika, nawiązujący do starej legendarnej tradycji zabicia mistrza Hirama przez wiarołomnych czeladników. W stopniach rycerskich wiązano go z tzw. zemstą Molay'a.
Ślub wolnomularski- czytaj TUTAJ.
Światło wolnomularskie – inicjacja, duch mądrości, wtajemniczenie masońskie. Odróżnienie od Profanów, którzy pogrążeni są w ciemnościach.
Świątynia – miejsce w loży, które jest przeznaczone do prac rytualnych.
Świątynia Salomona – świątynia ludzkości, wiedzy i doskonalenia, symbol celu, a zarazem samego związku wolnomularskiego.
Świeczniki - obowiązkowo trzy świeczniki w loży przypisane trzem najważniejszym urzędnikom lożowym (Cz:. M:., I i II Dozorcy). Te trzy tzw. małe światła symbolizują światło duchowe, które jest obrazem wieczności. W języku symbolicznym, świeczniki określane bywają czasem mianem gwiazd.
Świetlisty Trójkąt, czyli delta, to symbol Nauki. Oko w jego środku oznacza świadomość, mądrość. W tradycjonalistycznej masonerii - Wielkiego Architekta. Zob. herb Radzymina. Czy jest symbolem masońskim?
Święty Jan Zimowy i Święty Jan Letni - dwa najważniejsze święta masońskie w roku. Około 300 r. n.e. Kościół katolicki zaczął poświęcać świętym święta pogańskie. 24 czerwca, najdłuższy dzień w roku, ogłoszono dniem św. Jana Chrzciciela, a 27 grudnia, najkrótszym dniem, poświęcono św. Jana Ewangelistę. Wspólnie masoni nazywają ich Świętymi Janami. Więcej >>
Tetragrammaton - reprezentacja niewypowiedzianego imienia Boga
Trójkąt – symbol nauki, a także najmniejsza jednostka organizacyjna w masonerii, chociaż nie podstawowa. Umożliwia masonom niemającym blisko swego zamieszkania funkcjonującej loży utrzymywania stosunków, rozwijanie więzi solidarności i pomocy wzajemnej. Trójkat można powołać wówczas, gdy nie ma możliwości powołania loży, zwłaszcza w pewnym oddaleniu od istniejących lóż. Trójkat jest jednostką przejściową, powoływaną z myślą o założeniu loży, na co jest wyznaczony określony czas (trzy lata). Do jego powołania potrzeba przynajmniej trzech wolnomularzy, w tym przynajmniej jednego w stopniu mistrza. Trójkąt powinien działać na rzecz powołania loży, lecz nie ma prawa wtajemniczać do zakonu wolnomularskiego.
Trumna - trumna zazwyczaj przedstawia śmiertelność, ale w świecie masonerii znaczenie, jakie kryje się za nią, może być nieco mętne. Czasami trumna jest reprezentowana z gałązką akacji, która przedstawia nieśmiertelność. Innym razem ma powiązaną z nią pięcioramienną gwiazdę.
Znaczenie, jakie kryje się za trumną, wydaje się być zatem zależne od kontekstu, w jakim jest używana.
Trzy kolumny architektoniczne (również liczba trzy) – symbolizują zasadę trzech wartości: wiedzy, piękna i siły. Symbol trzech kolumn rozpowszechnił się od Renesansu, pod wpływem alchemii, Oznaczać one mają Mądrość, Moc i Piękno. Trzy kolumny stoją symbolicznie w każdej loży i są nimi: Czcigodny Mistrz (Wschód), Pierwszy i Drugi Dozorca (Południe i Północ).
Trzy kropki ∴ (forma podpisu) - W symbolice wolnomularskiej często występuje liczba trzy..... ale w podpisie? Tak. Rzadko piszemy coś ręcznie. Bracia jednak kiedyś by w sposób poufny a zrozumiały jedynie dla wtajemniczonych swój podpis pod listem kończyli trzema kropkami. Zwolennicy mitów założycielskich doszukują się trzech kropek doszukiwali się tego znaku u pitagorejczyków jako symbolu władzy i samokontroli. Również w hieroglificznych pismach egipskich jak i podobno odnaleziono w pismach templariuszy w Bibliotece Corsini w Rzymie. Jednak najstarsza forma takiego podpisu pochodzi z 1764 z Loży "La Sincerite" na Wschodzie Besancon.
Warsztat – jednostka organizacyjna jurysdykcji masońskiej. Warsztatami są przede wszystkim loże, ale także kapituły, rady, areopagi.
Wąż - w wolnomularstwie pojawia się przy wielu okazjach, m. in. ukształtowany w formie litry S, przebity strzałą tworzy pieczęć Cagliostra. Podobnie klamra w kształcie węża służy do zapinania paska przy fartuszku masońskim, ouroborus.
Węgielnica – jeden z najważniejszych symboli masońskich. Symbolizuje równowagę i szczerość, w rycie szkockim w połączeniu z cyrklem symbolizuje siły pasywne, podczas gdy cyrkiel ma symbolizować siły aktywne, porządek, uczciwość i szczerość; emblemat Czcigodnego loży.
Wielka Loża - tradycyjna nazwa obediencji, zwłaszcza związanych z nurtami konserwatywnymi. Wielkie Loże były tworzone jako związki największych lóż krajowych. Zwykle obediencje związane są z jednym krajem (np. Wielka Loża Czech skupia wyłącznie loże czeskie), ale niektóre działają także na gruncie międzynarodowym (sytuacja ta występuje jednak sporadycznie). Z drugiej strony, w jednym kraju może działać kilka obediencji (Wielkich Lóż).
Warto podkreślić, że w nazwie obediencji nie zawsze musi występować określenie Wielka Loża. Tradycyjnie, większość Wielkich Lóż romańskiego (liberalnego) nurtu wolnomularstwa zwykło się określać jako Wielki Wschód.
Wielki Architekt Wszechświata – termin, którym w rytuałach i ceremoniach masońskich określany jest Absolut. Nie jest pojęciem jednoznacznym, nawet dla samych masonów. Ideę tą można właściwie uznać za wynik wielosetletnich przemyśleń filozoficznych i religijnych, które były przedmiotem prac wolnomularskich. Ze zrozumiałych względów jest więc ona na swój sposób płynna i podlega ciągłym interpretacjom.
Wielki Ekspert – członek loży czuwający nad rozstrzygnięciami rytualnymi.
Wielki Mistrz – tytuł nadawany przełożonemu, w wolnomularstwie godność ta przysługuje osobie kierującej pracami obiediencji.
Wielki Wschód - zazwyczaj Wielkimi Wschodami nazywane są obediencje adogmatyczne, związane mniej lub bardziej ściśle z Wielkim Wschodem Francji.
Wielkie Dzieło (Ars Magna, Grand Oeuwre) – pojęcie alchemiczne dla określenia przemiany materii; w masonerii dzieło odnowy i naprawy moralnej jednostki.
Wielkie Masońskie Słowo – prawdziwe imię Boga, które według legendy znał tylko budowniczy świątyni Salomona Hiram Abiff. Zgodnie z tradycją okultystyczną, wypowiedziane imię daje władzę nad duchem. Hiram obiecał, że po ukończeniu budowy zdradzi wszystkim robotnikom swój sekret, tak aby również oni mogli zostać mistrzami wolnomularstwa. Został jednak zamordowany przez trzech zdrajców.
Wmurowanie kamienia węgielnego - czytaj TUTAJ
Wniesienie światła - utworzenie loży zgodnie z zasadami sztuki królewskiej, czyli tak, aby nowa loża mogła być uznana za regularną.
Wolnomularstwo - inaczej: masoneria) - jest to ruch filozoficzny, bazującym na idei samodoskonalenia jednostki dla dobra i w celu pomocy Ludzkości. Z punktu widzenia formalnoprawnego w Polsce wolnomularstwo funkcjonuje na zasadach stowarzyszenia. Masoneria nie jest ruchem jednorodnym i ściśle zhierarchizowanym (jak np. kościół rzymskokatolicki, uznający prymat jednego papieża), istnieją bowiem różne odłamy wolnomularstwa (tzw. obediencje).
Najbardziej znany podział obejmuje grupę wolnomularstwa konserwatywnego i liberalnego. Wolnomularstwo konserwatywne jest związane z Wielką Lożą Anglii, która w XVIII wieku uznała się za posiadającą wyłączne prawo do udzielania patentów innym lożom. Wolnomularstwo liberalne wywodzi się z Francji i jest związane przede wszystkim z Wielkim Wschodem Francji.
Wolnomularstwo regularne - odłam wolnomularstwa związany z Wielką Lożą Anglii i akceptujący jej zwierzchność oraz wyłączne prawo do nadawania patentów wolnomularskich. Jest to najbardziej tradycjonalistyczny i konserwatywny nurt masonerii. Wolnomularze regularni wymagają od członków wiary w Wielkiego Architekta. Kobiety nie są inicjowane (nie mogą należeć do wolnomularstwa).
Wolnomularstwo liberalne (nieregularne) - odłam wolnomularstwa związany głównie z masonerią nawiązującą do tradycji francuskiego oświecenia. Głównymi zasadami jest szacunek dla innego człowieka, tolerancja i wiara w braterstwo łączące wszystkich ludzi, niezależnie od rasy, wyznania i poglądów.
Wschód (Orient) – święty kierunek masonerii - nawiązanie do miejsca występowania Erec Izrael. Symboliczny kierunek, z którego dociera do loży i do ziemi całe światło. Ściana w loży położona we wschodniej części pomieszczenia, gdzie zapala się światła symbolizujące wschodzące słońce. Jest to nawiązanie do starych antycznych pojęć, według których wszelka wiedza i mądrość, czyli Światło przychodzi ze wschodu. Jest to też część loży, w której przebywa czcigodny i dostojnicy lożowi.W masonerii wszystkie wydarzenia dzieją się na Wschodzie czegoś: stąd - Wschód Polski, Wschód Warszawy, Wschód Krakowa.
Zachód – symboliczny kierunek, z którego przybywają profani (światowi) do loży. Symbol ciemności, która jest udziałem profanów. Część loży, od strony drzwi.
Wolnomularstwo - inaczej: masoneria) - jest to ruch filozoficzny, bazującym na idei samodoskonalenia jednostki dla dobra i w celu pomocy Ludzkości. Z punktu widzenia formalnoprawnego w Polsce wolnomularstwo funkcjonuje na zasadach stowarzyszenia. Masoneria nie jest ruchem jednorodnym i ściśle zhierarchizowanym (jak np. kościół rzymskokatolicki, uznający prymat jednego papieża), istnieją bowiem różne odłamy wolnomularstwa (tzw. obediencje).
Najbardziej znany podział obejmuje grupę wolnomularstwa konserwatywnego i liberalnego. Wolnomularstwo konserwatywne jest związane z Wielką Lożą Anglii, która w XVIII wieku uznała się za posiadającą wyłączne prawo do udzielania patentów innym lożom. Wolnomularstwo liberalne wywodzi się z Francji i jest związane przede wszystkim z Wielkim Wschodem Francji.
Wolnomularstwo regularne - odłam wolnomularstwa związany z Wielką Lożą Anglii i akceptujący jej zwierzchność oraz wyłączne prawo do nadawania patentów wolnomularskich. Jest to najbardziej tradycjonalistyczny i konserwatywny nurt masonerii. Wolnomularze regularni wymagają od członków wiary w Wielkiego Architekta. Kobiety nie są inicjowane (nie mogą należeć do wolnomularstwa).
Wolnomularstwo liberalne (nieregularne) - odłam wolnomularstwa związany głównie z masonerią nawiązującą do tradycji francuskiego oświecenia. Głównymi zasadami jest szacunek dla innego człowieka, tolerancja i wiara w braterstwo łączące wszystkich ludzi, niezależnie od rasy, wyznania i poglądów.
Wschód (Orient) – święty kierunek masonerii - nawiązanie do miejsca występowania Erec Izrael. Symboliczny kierunek, z którego dociera do loży i do ziemi całe światło. Ściana w loży położona we wschodniej części pomieszczenia, gdzie zapala się światła symbolizujące wschodzące słońce. Jest to nawiązanie do starych antycznych pojęć, według których wszelka wiedza i mądrość, czyli Światło przychodzi ze wschodu. Jest to też część loży, w której przebywa czcigodny i dostojnicy lożowi.W masonerii wszystkie wydarzenia dzieją się na Wschodzie czegoś: stąd - Wschód Polski, Wschód Warszawy, Wschód Krakowa.
Zachód – symboliczny kierunek, z którego przybywają profani (światowi) do loży. Symbol ciemności, która jest udziałem profanów. Część loży, od strony drzwi.
Komentarze
Prześlij komentarz