Judaizm humanistyczny ( hebrajski : יהדות הומניסטית Yahadut Humanistit ) to ruch żydowski , który oferuje nieteistyczną alternatywę we współczesnej kulturze żydowskiej. Definiuje judaizm raczej jako kulturowe i historyczne doświadczenie narodu żydowskiego, a nie religię i zachęca Żydów, którzy są humanistyczni i świeccy, do celebrowania swojej tożsamości poprzez udział w odpowiednich świętach i rytuałach przejścia (takich jak śluby i bar/bat micwy) z inspirującymi ceremoniami, które wykraczają poza tradycyjną literaturę, a jednocześnie wciąż z niej czerpią.
Początki
W swojej obecnej formie judaizm humanistyczny został założony w 1963 lub 1965 (źródła różnią się) przez amerykańskiego rabina Sherwina Wine'a. Jako rabin wyszkolony w judaizmie reformowanym z małą świecką, nieteistyczną kongregacją, rozwinął żydowską liturgię, która odzwierciedlała poglądy filozoficzne jego i jego kongregacji, łącząc kulturę, historię i tożsamość żydowską z poglądami humanistycznymi, jednocześnie wykluczając wszelkie modlitwy i odniesienia do jakiegokolwiek boga. Grupa ta rozwinęła się w Świątynię Birmingham w Farmington Hills w stanie Michigan. Wkrótce dołączyła do niego wcześniej kongregacja reformowana w Illinois oraz w Westport, Connecticut.
W 1969 roku wszystkie trzy kongregacje zostały organizacyjnie zjednoczone z innymi grupami pod wspólną nazwą Towarzystwa Judaizmu Humanistycznego (SHJ). SHJ miało 10 000 członków w 30 zborach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie w 1994 roku; jednak istnieje wiele kongregacji, które identyfikują się z naukami judaizmu humanistycznego, ale nie są członkami SHJ.
Międzynarodowy Instytut Świecki Judaizmu Humanistycznego (IISHJ) założony w 1986 roku, jest naukowym i intelektualnym centrum judaizmu humanistycznego. Powstał w Jerozolimie w 1985 roku i obecnie posiada dwa ośrodki działalności: wspomniany wcześniej w Jerozolimie i drugi w Lincolnshire w stanie Illinois. Rabin Adam Chalom jest dziekanem amerykańskiej strony IISHJ. IISHJ oferuje profesjonalne programy szkoleniowe dla rzeczników prasowych, edukatorów, liderów (zwanych również po hebrajsku madrikhim/ot lub w jidysz jako vegvayzer ) i rabinów, oprócz publikacji, publicznych seminariów i kolokwiów dla świeckich odbiorców.
Zasady wiary i praktyki
Według SHJ filozoficzna podstawa judaizmu humanistycznego obejmuje następujące idee:
- Żyd to ktoś, kto identyfikuje się z historią, kulturą i przyszłością narodu żydowskiego.
- Judaizm to historyczna kultura narodu żydowskiego, a religia jest tylko częścią tej kultury.
- Tożsamość żydowska najlepiej zachowuje się w wolnym, pluralistycznym środowisku.
- Ludzie posiadają moc i odpowiedzialność kształtowania własnego życia niezależnie od władzy nadprzyrodzonej.
- Etyka i moralność powinny służyć ludzkim potrzebom, a wybory powinny opierać się na rozważeniu konsekwencji czynów, a nie na z góry ustalonych zasadach czy przykazaniach.
- Historia żydowska, podobnie jak cała historia, jest ludzką sagą, świadectwem znaczenia ludzkiej mocy i ludzkiej odpowiedzialności. Teksty biblijne i inne tradycyjne są wytworem działalności człowieka i najlepiej je zrozumieć dzięki archeologii i innym analizom naukowym.
- Wolność i godność narodu żydowskiego musi iść w parze z wolnością i godnością każdego człowieka.
Judaizm humanistyczny przedstawia znacznie bardziej radykalne odejście od tradycyjnej religii żydowskiej, niż kiedykolwiek wyobrażał sobie Mordechaj Kaplan, współtwórca judaizmu rekonstrukcjonistycznego. Kaplan przedefiniował Boga i inne tradycyjne terminy religijne, tak aby były zgodne z poglądami naturalistycznymi, ale nadal używał tradycyjnego języka modlitewnego. Wine odrzuciło to podejście jako mylące, ponieważ uczestnicy mogli przypisać tym słowom dowolną preferowaną przez siebie definicję. Wine dążył do osiągnięcia filozoficznej spójności i stabilności poprzez tworzenie rytuałów i ceremonii, które były czysto nieteistyczne. Nabożeństwa zostały stworzone na: Szabat, Rosz Haszana, Jom Kippur oraz inne żydowskie święta, często z reinterpretacją znaczenia święta w celu dostosowania go do świeckiej filozofii humanistycznej.
Judaizm humanistyczny powstał jako możliwe rozwiązanie problemu zachowania tożsamości i ciągłości żydowskiej wśród niereligijnych Żydów. Widząc, że kongregacyjne życie religijne kwitnie, Wine wierzył, że świeckich Żydów, którzy odrzucili teizm, przyciągnie organizacja, która zapewniała te same formy i działania, co religijne gałęzie judaizmu, ale wyrażała czysto świecki, humanistyczny punkt widzenia.
Równość społeczna
Judaizm humanistyczny słynie z wysoce egalitarnego podejścia do kwestii takich jak płeć i identyfikacja płci, status żydowski, orientacja seksualna i inne kwestie społeczne.
Tradycje żydowskie
W judaizmie humanistycznym tożsamość żydowska jest w dużej mierze kwestią samookreślenia. Oświadczenie na stronie internetowej Humanistyczni rabini mówi, że Żydzi humanistyczni wierzą, że „tożsamość żydowska jest przede wszystkim tożsamością kulturową i etniczną, systemy wierzeń są zbyt zróżnicowane wśród Żydów, aby mogły służyć jako kryteria członkostwa, przystępowanie do społeczności żydowskiej jest procesem identyfikacji kulturowej, [i że] osoba, która chce przyjąć tożsamość żydowską, powinna być do tego zachęcana i powinna być wspierana w tym przedsięwzięciu”.
Zarówno Żydzi, jak i nie-Żydzi , a także członkowie społeczności LGBTQIA , mogą uczestniczyć we wszystkich humanistycznych rytuałach żydowskich i podejmować role przywódcze w dowolnym charakterze.
Humanistyczni żydowscy rabini i inni przywódcy odprawiają małżeństwa między Żydami i nie-Żydami i (w przeciwieństwie do Żydów konserwatywnych i ortodoksyjnych ) nie zajmują żadnego stanowiska w sprawie małżeństw międzywyznaniowych, stwierdzając: „Małżeństwa mieszane to rzeczywistość Żydów amerykańskich – naturalna konsekwencja liberalnego społeczeństwa w które osoby mają swobodę poślubiania kogo zechcą... że małżeństwa mieszane nie są ani dobre, ani złe, tak jak wierzymy, że małżeństwo dwojga Żydów samo w sobie nie jest ani dobre, ani złe. Moralna wartość małżeństwa zawsze zależy od jakość relacji międzyludzkich — od stopnia wzajemnej miłości i szacunku, który panuje”. Świeccy rabini i przywódcy humanistyczni mogą również współurzędować w tych małżeństwach. Te poglądy na temat tożsamości żydowskiej i małżeństw mieszanych są krytykowane przez tych, którzy wierzą, że przyspieszą one asymilację Żydów do ogólnego społeczeństwa, a tym samym negatywnie wpłyną na żydowską ciągłość.
Tradycyjne żydowskie obrzezanie niemowląt brit milah nie jest wykonywane w judaizmie humanistycznym, zamiast tego jest zastępowane przez bardziej nowoczesną ceremonię nadawania imienia dzieciom brit shalom* .
Humanistyczny judaizm wyświęca zarówno mężczyzn, jak i kobiety na rabinów, a jego pierwsza rabinka Tamara Kolton została wyświęcona w 1999 roku. Jego pierwszą kantorką była również kobieta, Deborah Davis , wyświęcona w 2001 roku. Od tego czasu w judaizmie humanistycznym ustało wyświęcanie kantorów.
Aborcja
Judaizm humanistyczny zajmuje stanowisko pro- wolności w kwestii aborcji . Oświadczenie wydane przez Society for Humanistic Judaism (SHJ) w 1996 roku mówi: „Potwierdzamy, że kobieta ma moralne prawo i powinna mieć stałe prawo do decydowania o przerwaniu ciąży zgodnie z jej własnymi standardami etycznymi. Ponieważ decyzja o przerwaniu ciąży niesie ze sobą poważne, nieodwracalne konsekwencje, należy ją podejmować z wielką starannością i świadomością złożonych konsekwencji psychologicznych, emocjonalnych i etycznych”. SHJ wydała oświadczenie w 2011 roku potępiające uchwalenie ustawy No Taxpayer Funding for Abortion Act , nazywając to „bezpośrednim atakiem na prawo kobiet do wyboru”.
Prawa gejów
W 2004 roku SHJ wydał uchwałę popierającą uznanie prawne zarówno małżeństwa osób tej samej płci i tej samej płci rozwodu , potwierdzając swoją wiarę w „wartości małżeństwa między dowolnymi dwoma zaangażowanych osób dorosłych z poczuciem obowiązku, odpowiedzialności i konsekwencji jego”. W 2010 roku SHJ zobowiązało się do wypowiadania się przeciwko homofobii.
Zwolnienia religijne
W 2012 roku SHJ wydała oświadczenie sprzeciwiające się klauzulom sumienia, które pozwalają instytucjom wyznaniowym na zwolnienie ze świadczenia usług opieki zdrowotnej reprodukcyjnej osobom fizycznym lub ich pracownikom. Stwierdzono: „Opieramy się na medycynie opartej na dowodach, aby promować odpowiedzialną politykę w zakresie zdrowia reprodukcyjnego. [...] Uważamy, że instytucje opieki zdrowotnej (definiowane jako obejmujące między innymi ubezpieczycieli, świadczeniodawców opieki zarządzanej, szpitale, apteki) nie powinny być w stanie wykorzystać religię jako sposób na odmowę uzasadnionej i zgodnej z prawem opieki zdrowotnej reprodukcyjnej oraz dokładnych informacji medycznych dotyczących opieki zdrowotnej reprodukcyjnej dla pacjentów, którzy nie podzielają tych samych przekonań religijnych lub moralnych”.
Równość kobiet
W 2013 roku SHJ wydała oświadczenie, w którym stwierdziła, że „całkowicie popiera obchody Dnia Równości Kobiet 26 sierpnia w celu upamiętnienia rocznicy uchwalenia dziewiętnastej poprawki do konstytucji USA zezwalającej kobietom na głosowanie”. Stwierdził również, że „potępia dyskryminację ze względu na płeć we wszystkich jej formach, w tym ograniczanie praw, ograniczony dostęp do edukacji, przemoc i podporządkowanie” i zobowiązuje się do „utrzymania czujności i zabrania głosu w walce o równość płci nasze pokolenie i następne pokolenia”.
Zażywanie narkotyków
W 2021 r. SHJ wydała oświadczenie wzywające do całkowitej dekryminalizacji konopi indyjskich zarówno do celów medycznych, jak i rekreacyjnych.
*Brit shalom (ceremonia nadania imienia)
Brit shalom ( hebr . ברית שלום ; „Przymierze Pokoju”), zwane także alternatywnym brit (lub bris w jidysz i hebrajskim aszkenazyjskim ), brit ben, brit chayim lub brit tikkun, to ceremonia nazywania nowo narodzonych żydowskich chłopców, która nie obejmuje obrzezania. Ma on na celu zastąpienie tradycyjnego brit milah i jest promowany przez grupy takie jak Beyond the Bris i Jewish Against Circumcision. Termin ten na ogół nie jest używany w odniesieniu do dziewcząt.
Brit shalom jest kojarzony z organizacjami związanymi z judaizmem humanistycznym, takimi jak Society for Humanistic Judaism, The Congress of Secular Jewish Organizations oraz International Institute for Secular Humanistic Judaism, ale nie przez żadne z głównych wyznań w judaizmie. Reformowani rabini żydowscy witają te rodziny w swoich gminach, chociaż nie wszyscy reklamują to publicznie, ponieważ jest to sprawa prywatna.
Pierwszą brytyjską ceremonię shalom odprawił rabin Sherwin Wine , założyciel Towarzystwa Judaizmu Humanistycznego , około roku 1970.
Istnieją różne formy ceremonii brit shalom. Niektóre z nich obejmują mycie stóp dziecka, zwane Brit rechitzah. Ceremonie Brit shalom są wykonywane przez rabina lub osobę świecką; w tym kontekście rabin niekoniecznie implikuje wiarę w Boga, gdyż niektórzy celebransowie należą do judaizmu humanistycznego.
Coraz więcej współczesnych Żydów i intaktywistycznych grup żydowskich w Stanach Zjednoczonych , Wielkiej Brytanii i Izraelu, zarówno religijnych, jak i świeckich, decyduje się nie obrzezać swoich synów. Wśród powodów swojego wyboru, intaktywistyczni żydowscy rodzice twierdzą, że obrzezanie jest formą maltretowania dzieci, która obejmuje okaleczanie narządów płciowych wymuszone na mężczyznach i przemoc wobec bezbronnych niemowląt, naruszenie praw dziecka, i ich opinii, że obrzezanie jest niebezpiecznym, niepotrzebnym, bolesnym, traumatycznym i stresującym wydarzeniem dla dziecka, które może spowodować dalsze powikłania psychofizyczne, w tym poważne kalectwo, a nawet śmierć. W celebracji brit shalom pomaga im niewielka liczba rabinów: refomowanych, liberalnych i rekonstrukcjonistycznych i oczywiście humanistycznych.
Źródło:
https://en.wikipedia.org/wiki/Humanistic_Judaism
https://en.wikipedia.org/wiki/Brit_shalom_(naming_ceremony)
Komentarze
Prześlij komentarz