Nowa symbolika zaratusztriańska

Nowa symbolika zaratusztriańska i stara treść. Postanowiliśmy żeby ułatwić wam zrozumienie wielu pojęć zaratusztriańskiej religii opracować nowoczesny system symboli odnoszących się do mocy, atrybutów i hipostaz Boga i jego świętych istot. W niektórych przypadkach np. Frawaszi, Chwarenach, Mitra odnosimy się kreatywnie do starożytnej symboliki, ale nie w sposób dosłowny. Zależało nam na pięknych znakach równocześnie nie antropomorfizujacych Świętych Bytów, które objawiać się mogą w różny sposób, lub tak jak są wzywane.

Ameszaspand
lub Amesza Spenta, (śr. pers. Amešāspand, Mahraspand, aw. Aməša Spənta), termin awestyjski oznaczający dobroczynną boskość, dosłownie: Nieśmiertelny–Szczodry–Potężny-Święty.

Wyrażenie nie występuje w Gathach, prawdopodobnie zostało wymyślone przez samego Zaratusztrę. Spənta jest charakterystycznym słowem jego objawienia, oznaczającym „szerzenie, umacnianie, szczodrość, świętość”. Znaczenie tego słowa w Wedach sugeruje, że indo-Irańczycy byli przyzwyczajeni do czczenia „Wszystkich Nieśmiertelnych” (sansk. Viśve Amṛtās). Termin Viśve Amṛtās obejmował istoty znane Zaratusztrze jako dewy. Kiedy odrzucił tę grupę bóstw jako złe, rozkazał swym wyznawcom czcić tylko te istoty, które uważał za spənta to znaczy takie, które używają swoich mocy, by wspierać dobre byty. Termin ten odnosi się zatem do samego Ahura Mazdy i do wszystkich boskich istot, które stworzył, aby pomóc mu w przezwyciężeniu zła. W tym sensie może być używany jako synonim jazata (por. Wisperad 8.1[1]); te dwa słowa występują wielokrotnie w księgach spisanych języku średnioperskim (np. Menog i Kszarad 12.11[2], 21.35[3])[4].

Pierwszy raz zostało zastosowane w Gathach w Jaśnie Haptanhaiti (J. 39,3[5]): „Zatem czcimy dobre istoty, mężczyznę i kobietę, Spenta Amesze, wiecznie żywe, zawsze korzystne, które trzymają się dobrego celu. W zaratusztriańskim wyznaniu wiary, Fravarānē, wierny oświadcza: „Oświadczam że jestem czcicielem Mazdy, jestem zaratusztrianinem, odrzucającym dewy, tym, który wychwala Amesza Spentów, który czci Amesza Spentów” (J. 12.1[6]); a w późniejszym tekście Awesty (J. 1.2[7]) napisane jest, że jazata Atar jest „najmocniejszym z Amesza Spentów”[4].

Termin ten jest najczęściej używany w ograniczonym sensie w odniesieniu do największych istot spənta, to znaczy do wielkiej heptady, która jest szczególnym elementem objawienia Zaratusztry, a mianowicie odnosi się do samego Ahury Mazdy. Heptada jest jego emanacją, ale może być reprezentowana lub ukazywać się jako Święty Byt Duchowy Spenta Mainju. Szóstka, może być wzywana jako Jazaci, lub ograniczona tylko do tych sześciu bytów jako samodzielnie działające istoty. Te dwa znaczenia - ogólny i szczególny - współistnieją nie tylko w księgach Młodszej Awesty i Księgach w języku pahlawi, ale także w codziennej praktyce i używaniu ich przez zaratusztrian. Czasami występują nawet obok siebie w tym samym zdaniu, np. Bundahiszn 3.1[8]: „Imiona trzydziestu Amesza Spentów zostały nadane trzydziestu dniom, a więc: najpierw Ohrmazd, potem sześćiu Amesza Spentów”. W zachodniej literaturze naukowej, termin Amesza Spenta odnosi się zwykle do wielkiej szóstki[4].

Heptada Ahura Mazdy
Zwykle podaje się taki skład heptady, której część stanowią Amesza Spentowie wraz z ich atrybutami[4][9][10]:

Ahura Mazda – Dobry Bóg
Trzy męskie (nijakie) Moce
pers. Bahman - aw. Wohu Manah czyli Dobra Myśl; królestwo zwierząt
pers. Ardibeheszt - aw. Asza Wahiszta czyli Najlepsza Prawda, Ład Należyty; królestwo ognia, ciepło, światło boże
pers. Szachriwar - aw. Chszatra Wairja czyli Królewskość Zwycięska, „Pożądane Panowanie”; królestwo metali
Trzy żeńskie Moce
pers. Spandarmat - aw. Spenta Aramaiti czyli Święta Cierpliwość; królestwo ziemi, kobiecość
pers. Chordad - aw. Haurwatat czyli Zdrowie, integralność; królestwo wody
pers. Mordad - aw. Ameratat czyli Nieśmiertelność; królestwo roślin

JAZATOWIE

Jazata (słowo w języku Avestayjskie dla zoroastryjskiej koncepcji o szerokim zakresie znaczeń, ale ogólnie oznaczającej (lub używanej jako epitet) boskości. Termin dosłownie oznacza „godny czci lub uwielbienia”, a zatem, w bardziej ogólnym znaczeniu, stosuje się go również do niektórych roślin leczniczych, pierwotnych stworzeń, fravaszich umarłych i niektórych modlitw, które są są uważane się za święte manthry. Jazatowie zbiorowo są „dobrymi mocami pomagajacymi chronić stworzenia i teory Ormuzd ”, która jest „największym z jazatą".


Źródło:
https://bit.ly/31djQO0

Komentarze